چرا دولت در بازار اجاره مسکن کاملا منفعل است؟

با عنایت به مسائل و دشواریهای متعددی که جامعه با آن روبرو است و با توجه به دغدغههای فراوان ذهنی مدیران ارشد کشور، پرونده مسکن استیجاری و افزایش اجارهبها از چه اهمیتی برخوردار است و آیا لازم است دولت در این میانه کاری بکند؟
در شرایطی که مالکان خانههای استیجاری با امید کسب درآمد دارایی خود را صرف خرید مستغلات کردهاند، آیا دولت مجاز است با اعمال محدودیت آنان را از افزایش درآمد متناسب با نرخ تورم محروم سازد؟
بارزترین اثر مداخله دولت در عرصههای مختلف اقتصاد کشور افزایش یا کاهش درآمد برخی فعالیتهاست. تعیین نرخ رسمی برای بسیاری از فعالیتها و خدمات از حق ویزیت پزشکان گرفته تا کرایه خودروهای عمومی همه و همه از نوع مداخله دولت است. بااینحال دولت میتواند با افزودن بر درجه هوشمندی مداخله، آثار منفی این مداخله را به حداقل رسانده و آثار مثبت آن را با بالاترین سطح ممکن افزایش بدهد. بازار مسکن استیجاری بهدلیل وزن و اهمیت ویژهای که دارد و با عنایت به تاثیری که بر وضع معیشت درصد بزرگی جمعیت کشور دارد، بالطبع باید یکی از اولین عرصههایی باشد که دولت در آن مداخله کرده و با در نظر گرفتن مصالح اجتماعی حدود اجارهبها را تعیین کند.
قیمت یا همان اجارهبهای ماهانه در بازار تحتتاثیر عوامل عرضه و تقاضا تعیین میشود و مداخله دولتی نمیتواند جایگزین این دو نیرو بشود. همانگونه که در چهار سال گذشته بازار مسکن استیجاری به دستورات دولتمردان در قالب تعیین سقف مجاز افزایش اجارهبها اعتنایی نکرده است. حال چگونه میتوان به اصلاح امور از طریق مداخله دولت امیدوار بود؟
بازار مسکن استیجاری تفاوتی بنیادین با بازار بسیاری از کالاهای مصرفی دارد. به عنوان نمونه در بازار محصولات پروتئینی در شرایطی که قیمت نهادهها از جمله خوراک دام و دان مرغ و... در حال افزایش است، تعیین قیمت پایین برای این محصولات نتیجهای جز تعطیلی واحدهای تولیدی نخواهدداشت. در چنین بازاری دولت برای حفظ منافع مصرفکنندگان نهایی باید برنامهای جامع برای مهار افزایش قیمت تدوین و اجرا کند. اما در بازار مسکن استیجاری شرایط اینگونه نیست. در این بازار در طول سالیان گذشته نقدینگی زیادی وارد شده و قیمت مستغلات را به سرعت بالا برده است. یکی از عوامل موثر در این امر، بیاعتنایی دولت به تحولات بازار مسکن استیجاری بود که در سایه این بیاعتنایی جامعه امروز ایران بار دیگر به دوران حاکمیت مناسبات ارباب و رعیتی بازگشته است. در این بازار همچون بازار محصولات پروتئینی اعمال محدودیت بر قیمت منتهی به تعطیلی واحدهای تولیدی نمیشود، بلکه مالکان را وادار میکند که با فروش مستغلات خود، منابع و نقدینگیشان را با هدف کسب سود بیشتر به حوزه دیگری منتقل کنند.
علت بیاعتنایی بازار املاک استیجاری به مصوبات سران قوا در چهار سال گذشته فقط و فقط در نبود ضمانت اجرایی محکم خلاصه میشود. به بیان دیگر در شرایطی که یک واحد صنفی ممکن است در صورت ارتکاب گرانفروشی (رعایت نکردن سقف مجاز قیمت) تعطیل بشود، مالکان واحدهای مسکونی استیجاری هیچگونه نگرانی بابت عدم رعایت سقف مجاز ابلاغی نداشتهاند. براساس برآورد نگارنده ارزش روز زیانی که از محل نبود ضمانت اجرا برای مصوبات سران قوا در چهار سال گذشته به جمعیت مستاجر شهر تهران وارد شده، حدود 70 الی 80هزار میلیارد تومان است. به بیان دیگر مالکان 1.6میلیون واحد استیجاری مسکونی تهران به خاطر یک مصوبه فاقد ضمانت اجرا که در حد یک توصیه اخلاقی ساده بیش نبود، حاضر به صرف نظر از این درآمد مازاد هنگفت نشدهاند. بالطبع در صورت وجود ضمانت اجرایی قوی مالکان ملزم به رعایت سقف ابلاغی خواهندشد، همانگونه که فعالان همه صنوف و مشاغل ناگزیر از پذیرش و رعایت چنین سقفهای ابلاغی هستند.
لینک کوتاه
اخبار مرتبط
میدری: توسعه مسکن کارگری زمینهساز پایداری...
عملیات اجرایی طرح جدید توسعه شرکت تعاونی سیم و کابل بهفر دامغان، با حضور «احمد میدری»... 20 آذر 1404
آیا مسکن اجارهای از بنبست خارج میشود؟...
صاحبنظران مسکن بر استفاده هدفمند از زمین تقویت بخش خصوصی و حمایت از کمدرآمدها تأکید... 19 آذر 1404
همگرایی دولت و مجلس برای بهبود فضای کسب و...
اعضای فراکسیون نظارت بر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی مجلس ،معاون وزیر نفت مدیرعامل شرکت ملی... 14 آذر 1404
مسکن استیجاری، امنیت سکونتی خانوادهها را...
کارشناس مسکن گفت: برخلاف الگوهای جهانی، در طرح مسکن استیجاری دوره بهرهمندی 1 تا 5 سال... 12 آذر 1404
راهکاری فوری؛ پاسخ به نیاز 4 میلیون مسکن با...
یک کارشناس اقتصادی با تأکید بر نیاز کشور به حدود چهار میلیون واحد مسکونی اظهار کرد: دولت... 8 آذر 1404
دولت دنبال حذف قیمتگذاری دستوری؛ وعدهای...
رئیسجمهور در مراسم روز ملی بازار سرمایه بر تلاش دولت برای پایان دادن به قیمتگذاری... 4 آذر 1404
مسکن استیجاری دولتی؛ زوجهای جوان...
دستورالعمل اجرای طرح مسکن استیجاری برای زوجهای جوانی که طی پنج سال اخیر تشکیل زندگی... 24 آبان 1404
انتقال پایتخت منتفی شد؛ نگاه دولت به خلیج...
نماینده ویژه رئیسجمهور در امور هماهنگی اجرای سیاستهای توسعه دریامحور اعلام کرد: طرح... 20 آبان 1404




نظرات شما