اغلب فایلهای مسکن که به ازای هر مترمربع بین 30 تا 40 میلیون تومان برای فروش گذاشته شدهاند، دارای عمر بنای بالا هستند یا سند آنها به صورت قولنامهای است.
هرچند اخذ مالیات از خانههای خالی سابقه طولانی در کشور دارد اما همچنان شناسایی این خانهها با چالشهایی مواجه است که برای تحقق درامدهای دولت از این محل باید راهکارهای جدیدی به کار گرفته شود.
مالیات بر خانههای خالی ازجمله قوانینی بود که دولت قبل عزمی برای اجرا کردن آن نداشت؛ طرحی که این بار و به همت دولت سیزدهم با هدف ساماندهی بازار مسکن و کاهش سوداگری در مسیر اجرا قرار گرفته و قدمهای بلندی برای محقق کردن آن برداشته شده است که در سال 1402 شاهد تحقق آن خواهیم بود.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: مجلس مصوبهای داشت مبنی بر اینکه خانههای بالای 20 میلیارد تومان باید مالیات دهند که این موضوع در شورای نگهبان بررسی و خلاف موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.
هرچند مدتی است که بحث مالیات خودروهای لوکس مطرح است اما همچنان میزان مالیاتی که صاحبان این خودروها پرداخت میکنند، بسیار ناچیز است؛ به طوریکه صاحبان خودروها و خانههای لوکس در 11 ماهه امسال جمعا 471 میلیون تومان مالیات پرداخت کردند.
کارشناس حوزه مسکن با بیان اینکه مالیات در این بخش نیازمند ساماندهی است، گفت: شهرداری و دستگاههای خدمات رسان دیگر از جمله وزارت نیرو باید برای شناسایی خانههای خالی پایکار بیایند.
اختلاف نمایندگان مجلس بر سر چگونگی اخذ مالیات از خانههای گران قیمت و میلیاردی سبب شد تا بند مربوطه در تبصره 6 لایحه بودجه 1402 به کمیسیون تلفیق بازگردانده شود تا ابهامات رفع شود.
یک کارشناس اقتصادی گفت: ساخت خانههای حیاط دار در طرح نهضت ملی مسکن اقدام مطلوبی است و اگر استانداردهای لازم در آن را رعایت شود، هزینه تمام شده ساخت نسبت به بلندمرتبهسازی کمتر خواهند شد.
کارشناس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گفت: دولت قبل قائل به مالیات بر خانهها و خودروهای گرانقیمت و تجملی نبود و حتی آییننامه اجرایی آن ابلاغ نشد.
خرید و فروش مسکن در روزهای آخر پاییز به کما رفته است اما با این حال قیمت خانه در برخی محله ها متغیر شده است و در محله قیطریه هر خانه متری 133 میلیون به فروش می رسد.
آخرین آمار درمورد مالیات وصول شده از منابع مختلف نشان میدهد که میزان مالیات دریافتی از مالکان خانههای خالی در هشت ماه سال جاری نسبت به هفت ماه سال جاری افزایش چندانی نداشته اما نسبت به شش ماه نخست سال 1401 حدود سه برابر شده است.
آخرین گزارش بانک مرکزی نشان میدهد متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در شهر تهران در آبان ماه 46 میلیون و 700 هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و مدت مشابه سال قبل به ترتیب 6.8 و 45.9 درصد افزایش یافته است.
بر اساس بستهی جدید تشویقی شهرسازانه امکان نوسازی خانههایی با مساحت کمتر از 50 متر مربع مساحت به شرط رعایت کلیهی ضوابط شهرسازی و معماری وجود دارد؛ البته این واحدها از ضوابط تشویقی موضوع این مصوبه برخوردار نخواهند شد.
یک عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: تصویب قوانین جهش تولید مسکن و اخذ مالیات از خانههای خالی جزو نقاط عطف عملکرد مجلس یازدهم به شمار میرود اما با کارشکنیها در بدنه اجرایی دولت این قوانین بر روی زمین مانده است.
در حالی دولت به دنبال ساخت مسکن جدید است که آمارها از خالی ماندن دستکم 2.5 میلیون واحد مسکونی خبر میدهند. این میزان واحد مسکونی خالی به معنای انباشت سرمایهای عظیم با بهرهوری صفر در بخش مسکن است.
در شرایطی که هنوز مالیات بر خانههای خالی آنطور که باید و شاید شکل اجرایی به خود نگرفته است، شمال و غرب پایتخت در سیطره املاک خالی از سکنه با قیمتهای نجومی قرار دارد.