به گزارش نسیم اقتصاد، دیگر منتقدان این توافق که طیف‌ها سیاسی و اقتصادی متنوعی را در بر می‌گیرد اما این دغدغه را مطرح کرده اند که دولت به شکل مخفیانه در حال «فروش» منابع کشور به چین بوده و از واگذاری جزیره کیش و مفت فروشی نفت به چشم بادامی‌ها سخن می‌گویند .
 اما حامیان و اعضای کابینه حسن روحانی این ادعاها را قبول نداشته و این شراکت را یک توافق راهبردی می‌دانند. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه حسن روحانی که هفته گذشته مورد آماج انتقادات نمایندگام مجلس یازدهم قرار گرفته بود ، مدعی است که هیچ مخفی کاری صورت نگرفته است.سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان کمی‌پا را فراتر گذاشته و گفته که در این سند نه از واگذاری جزایر ایرانی خبری است و نه از حضور نیروی نظامی.
این قرارداد 18 صفحه ای که برخی از آن به عنوان قرارداد ترکمنچای یاد می‌کنند، از نظر رییس اتاق بازرگانی ایران تنها در حد یک پیش نویس است که تا پایان دولت دوازدهم هیچ گاه یک توافق نامه همکاری تبدیل نخواهد شد. مجید رضا حریری با اشاره به انزوای ایران به دلیل نداشتن توافق‌های بلند مدت سیاسی و اقتصادی با سایر کشورها، به نسیم اقتصاد می‌گوید: این اولین بار است که در سطح دولت‌ها ایران قصد دارد که پای میز مذاکره با یک ابر قدرت اقتصادی بنشیند. کاری که اگر در تمام طول سال‌های گذشته انجام داده بود، کشورهای مختلف به راحتی زیر بار تهدیدهای آمریکا نمی‌رفتند و تحریم‌ها تا این اندازه نفس ایران به شماره نمی‌انداخت.
او که معتقد است وقتی کشوری در ایران یک سرمایه گذاری بلند مدت انجام داده باشد، به خاطر منافع خود هیچ گاه زیر بار تحریم ایران نمی‌رود و از حقوق کشور ما دفاع خواهد کرد، ادامه داد : تنها راه باز، چین است. تا وقتی تحریم‌ها رفع شوند، این توافق، هرچه هست، بهترین گزینه است.

امضای قرارداد همکاری بلند مدت شاید وقتی دیگر
متن توافق 25 ساله ایران و چین هنوز آن علنی نشده و مشخص نیست که دولت ایران تا چه اندازه قصد امتیازدادن به چین را داشته و چینی‌ها قرار است در قبال این امتیازها چه خدماتی را به ایران بدهند. آنگونه که رییس اتاق ایران و چین می‌گوید:« این توافق در حد یک پیش نویس است که محتوای آن هنوز اعلام رسمی‌نشده و من هم از آن اطلاعی ندارم؛ اینکه رسانه‌های غربی چطور به آن دست پیدا کردند، جای سئوال دارد.»
 از آن سو مقامات پکن هم تا کنون محتوای توافق را منتشر نکرده‌اند و مشخص نیست آیا دولت آقای شی آن را تأیید کرده یا نه و اگر کرده، چه زمانی ممکن است این را اعلام کند. با این وجود حریری معتقد است که امضای این قرارداد به عمر دولت حسن روحانی نمی‌رسد .او می‌گوید: «کمتر از یک سال به آغاز دولت سیزدهم در واقع اگر قرار باشد فرصت واقعی دولت را ملاک قرار دهیک تنها 6 ماه دیگر تا پایان حسن روحانی و کابینه اش فرصت باقی مانده است . امضای قرارداد با دولتی که تنها چند ماه تا پایان آن باقی مانده نمی‌تواند ضمانت اجرایی چندانی را داشته باشد ، بر همین اساس اگر قرار به توسعه همکاری بین دو کشور و امضای یک توافق اقتصادی باشد، به طور قطع این اتفاق در دولت بعد روی خواهد داد.»
او ادامه داد : «البته امضای این قرارداد همکاری بلند هر تاریخی که قرار است رخ بدهد، بستگی به فراهم بودن شرایط دارد . در حال حاضر حدود 4 سال از امضای سند همکاری سپری می‌شود اما هنوز به قرارداد بلند مدت همکاری منجر نشده است.»

انزوای ایران در سایه نبود همکاری‌های بلند مدت اقتصادی
برنامه 18 صفحه ای به گونه ای در بین مردم تعریف شده که گویی، دولت دوازدهم می‌خواهد دو دستی ایران را به چین بدهد و حتی برخی‌ها پا را فراتر گذاشته اند و می‌گویند وزارت امور خارجه خاک ایران را هم به چین فروخته است. با این وجود رییس اتاق بازرگانی ایران و چین معتقد است که ایران برای بهبود وضعیت اقتصادی و حتی سیاسی خود نیازمند امضای چنین قراردادهای بلند مدت همکاری است.
او با اشاره به تحریم‌های همه جانبه علیه ایران، می‌گوید: به دلیل نداشتن ارتباط‌های اقتصادی با سایر کشورها، در یک انزوای کامل به سر می‌بریم و هیچ کشوری حاضر به حمایت از ما بر اساس منافع مشترک اقتصادی نیست. به عنوان مثال اگر یک کسور سرمایه گذاری بزرگی را در ایران انجام داده باشد، در صورت تحریم ایران و به خطر افتادن منافعش بازهم در برابر مواضع آمریکا کوتاه می‌آید.
به گفته این فعال بخش خصوصی، اینکه کشورها خیلی راحت به تحریم‌های اقتصادی علیه ایران تن می‌دهند، به این دلیل است که از عدم تحریم ایران هیچ نفعی نمی‌برند . حال آنکه اگر تحریم ایران به زیان سرمایه گذاران سایر کشورها باشد، کار آمریکا سخت خواهد شد .

تهران و پکن مکمل هم می‌شوند
او که معتقد است روابط اقتصادی ایران و چین می‌تواند همواره می‌تواند یک افق روشنی داشته باشد، ادامه داد: روابط اقتصادی دور کشور می‌تواند هیچ ربطی به ارتباطات سیاسی می‌توانند نداشته باشد. برای درک بهتر این ادعا مثالی را توضیح می‌زنم . در حال حاضر گفته می‌شود که عربستان و امارات نوکر آمریکا در منطقه هستند. با وجود روابط سیاسی که با آمریکا دارند ، به دنبال توسعه روابط اقتصادی خود با چین هستند و در فهرست شرکای تجاری کشوری که مدام در ستیز به آمریکاست، در صدر جدول قرار دارند .
حریری با بیان اینکه ایران و چین دو اقتصاد مکمل هم هستند، ادامه داد: اقتصاد ما مبتنی بر انرژی  مواد معدنی است و دومین دارنده ذخایر انرژی هستیم . از آن طرف چین هم بزرگترین مصرف کننده این منابع است. ما برای تکمیل پروژه‌های زیرساختی خود نیازمند نیروهای قوی و سرمایه گذاران متخصص هستیم از آن طرف چینی‌ها هم حرف اول را در این حوزه می‌زنند. این در واقع نشان می‌دهد که تهران و پکن قادر به توسعه همکاری‌های اقتصادی هستند . حال آنکه چنین ظرفیتی برای ایران و روسیه وجود ندارد.
این فعال بخش خصوصی ادامه می‌دهد: روسیه یکی از شرکای اصلی ما در اهداف سیاسی است. اما چرا با این وجود نتوانسته ایم که همکاری‌های خود را توسعه دهیم و مبادلات تجاریمان هیچ گاه از 2 میلیارد دلار فراتر نرفته است؟ . دلیلش کامل مشخص است ایران و روسیه بسیار شبیه هم بوده و نمی‌توانند مکمل یکدیگر باشند. آنچه را که ما تولید می‌کنیم آنها هم تولید می‌کنند . آنچه را که ما نداریم آنها هم ندارند .

روابط تجاری ایران و چین تحت تاثیر کرونا
چین هنوز هم بزرگترین شریک تجاری ایران است، اما سهم ایران در کل تجارت خارجی چین تقریبا نیم درصد است. روابطی که این روزها به شدت تحت تاثیر ویروس کرونا نزولی شده است . بر اساس آماری که گمرک چین اعلام کرد مبادلات تجاری ایران و چین در 4 ماه نخست سال جاری میلادی با افت 40 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. مبادلات تجاری ایران و چین که در ژانویه تا آوریل 2019 بالغ بر 8.76 میلیارد دلار اعلام شده بود در ژانویه تا آوریل سال جاری به 5.26 میلیارد دلار کاهش یافته است.
صادرات چین به ایران در این دوره اندکی افزایش و واردات از ایران کاهش داشته است. صادرات چین به ایران در ژانویه تا آوریل2020 با افزایش 3 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده و به 2.92 میلیارد دلار رسیده است.
آنگونه که آمارها نشان می‌دهد، چین در ژانویه تا آوریل سال 2019 بالغ بر 2.83 میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده بود، اما ارزش واردات چین از ایران افت زیادی داشته است. چین در ژانویه تا آوریل 2019 بالغ بر 5.93 میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده بود که این رقم با کاهش 61 درصدی در ژانویه تا آوریل امسال به 2.34 میلیارد دلار رسیده است.