به گزارش نسیم اقتصاد، نوسان کم آخرین روز بازار نشانه‌ای کلی از ماهی بود که معامله‌گران در آن به سر بردند: سرد و کم‌رمق با معاملات محدود؛ ولی نشانه آماری مهم‌تری که خبر از ماه سرد دلار می‌داد، انحراف معیار این ارز بود که در مردادماه به 167 تومان رسید: کمترین میزان از اسفند 96. انحراف معیار شاخصی است که نشان می‌دهد داده‌ها چه میزان پراکندگی نسبت به میانگین دارند.

در ماهی که دلار تغییرات قیمتی کمی داشت، بازدهی این ارز نیز علامت منفی را رو‌به‌روی خود دید، هر چند که میزان آن از تیرماه کمی کمتر شده بود. شاخص ارزی در پنجمین ماه سال، 5 درصد از ارزش خود را از دست داد تا سومین بازدهی منفی را برای خود رقم بزند. این ارز در ماه‌های خرداد و تیر به ترتیب، 6/ 5 و 6/ 8 درصد از ارزش خود را از دست داده بود. به گفته فعالان، عامل اصلی کاهش نوسانات بازار و ادامه روند منفی آن، نبود تقاضای اثرگذار در بازار و عرضه متناسب بازارساز بود. بازارساز در مردادماه به دنبال آن نبود که چون ماه‌های پیش نرخ را به شدت نزولی کند و بیشتر سعی کرد که نرخ در یک بازه مشخص تثبیت شود؛ شاید این مهم‌ترین عاملی بود که زمینه‌ساز به ثبت رسیدن کمترین انحراف معیار این ارز در 17 ماه گذشته شد. مهم‌ترین نشانه‌ای که خبر از این می‌داد که بازارساز به دنبال شدت بخشی به افت قیمت‌ها نیست، روند قیمت‌گذاری دلار در صرافی‌های بانکی بود که بیشتر روی عدد 11 هزار و 700 تومانی جا خوش کرده بود، آن هم در زمانی که نرخ بازار آزاد زیر این عدد جا‌به‌جا می‌شد.

در بازار موازی ارز، سکه تمام تا حدی توانست در برابر نوسانات کاهشی دلار مقاومت کند و در این ماه، تنها 8/ 1 درصد افت نرخ را تجربه کرد؛ آن هم در شرایطی که شاخص ارزی 5 درصد از ارزش خود را از دست داده بود و سکه نیز در تیرماه بالای 10 درصد کاهش نرخ را به چشمان خود دیده بود. بخش زیادی از مقاومت سکه در مردادماه در برابر نشانه‌های کاهشی ناشی از افزایش بهای اونس در بازارهای جهانی بود که حتی در مقاطعی به بالای هزار و 540 دلار نیز رفته بود. البته باید به این نکته اشاره کرد که سکه اگر به‌طور کامل افزایش اونس را در خود حل کرده بود، ظرفیت آن را داشت که در مردادماه حتی بازدهی مثبت را نیز به ثبت برساند؛ ولی سکه با احتیاط به افزایش اونس واکنش نشان داد و از آن تنها به‌عنوان ضربه‌گیر در مقابل افت دلار استفاده کرد.

کاهش 60 درصدی نوسان طی یک ماه

قیمت دلار در مردادماه به مراتب نوسانات کمتری را نسبت به ماه اول تابستان تجربه کرد. محاسبات نشان می‌دهد که انحراف معیار شاخص ارزی در مردادماه به 167 تومان رسیده است که 60 درصد کمتر از میزان 424 تومانی تیرماه است. بررسی‌های عددی نیز حاکی از نوسان پایین‌تر در پنجمین ماه سال است. دلار دو ماه پیش در بازه 11 هزار و 700 تا 13 هزار و 350 تومان نوسان کرده بود که نشان می‌دهد فاصله سقف و کف نرخ در حدود هزار و 650 تومان بوده است. ماه گذشته این ارز در دامنه 11 هزار و 640 تا 12 هزار و 550 تومان تغییرات خود را انجام داد و فاصله بیشترین و کمترین نرخ به زیر هزار تومان رسید. بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که میزان انحراف معیار دلار در مردادماه حتی در 16 ماه پیش از آن سابقه نداشته است. در واقع آخرین بار اسفند سال 96 بود که این ارز نوسان کمتر و انحراف معیار 132 تومانی را به ثبت رسانده بود. آمارها نشان می‌دهد پس از آن تاریخ کم‌کم میزان نوسانات شدت بیشتری گرفت تا در شهریور و مهرماه 97 به مقادیری رسید که در تاریخ تغییرات قیمتی دلار بی‌سابقه بود.

انحراف معیار دلار در شهریورماه به هزار و 304 تومان رسید و در مهرماه روی عدد هزار و 127 تومان قرار گرفت. پس از ماه اول پاییز 97 به‌تدریج دامنه نوسانات قیمتی کاهش پیدا کرد تا اینکه پس از آذر سال گذشته بازار دیگر هرگز انحراف معیار بالای 500 تومان را تجربه نکرد و در نهایت نیز در مرداد 98 به سطح نوسانی بازگشت که در اسفند 96 در آن قرار داشت. منتها تفاوت اینجاست که آن زمان بازار در کانال 4 هزار تومانی قرار داشت و این بار بین دو کانال 11 و 12 هزار تومانی در رفت و آمد است. از آن زمان تا مرداد امسال، ارزش دلار حدود 3 برابر افزایش پیدا کرده است.

دو نیمه متفاوت دلار در مردادماه

دلار در مردادماه دو نیمه کاملا متفاوت را پشت سر گذاشت: نیمه اول که با شیب کاهشی تندی همراه بود و نیمه دوم که بیشتر صرف تثبیت نرخ در یک دامنه محدود شد. نرخ دلار در 16 روز ابتدایی مردادماه در بازه 11 هزار و 880 تومان تا 12 هزار و 550 تومان نوسان کرد؛ ولی در 15 روز بعدی ماه، در بازه 11 هزار و 640 تا 11 هزار و 950 تومان زندانی شد. بررسی انحراف معیار نیز نشان می‌دهد 16 روز ابتدایی مردادماه به مراتب نوسانی‌تر از نیمه‌دوم مردادماه بوده است. دلار در 16 روز ابتدایی مرداد انحراف معیار حدود 120 تومانی را ثبت کرد، حال آنکه در نیمه دوم ماه، این میزان به حدود 60 تومان رسید.به عبارت دیگر می‌توان گفت، در نیمه اول ماه پنجم سال، بازارساز بیشتر تمایل داشت که نرخ را با یک شیب تند به کانال 11 هزار تومانی ببرد، ولی پس از آن هدفی که دنبال کرد تثبیت دلار در کانال یاد شده و مدیریت تغییرات قیمتی دلار به منظور حفظ آرامش بازار بود. کاهش تمایل بازارساز برای فشار بیش از اندازه به نرخ را در بازدهی مردادماه نیز می‌توان مشاهده کرد. این ارز در مرداد 5 درصد از ارزش خود را از دست داد، حال آنکه در تیرماه بالای 8 درصد از ارزش خود را از دست داده بود.

منبع: تجارت‌نیوز