به گزارش نسیم اقتصاد به نقل از شرق، مخالفان جدی الحاق ایران به FATF معتقدند اجرای توصیه‌های این قرارداد حمایت ایران از جنبش‌های آزادی‌خواه را به خطر می‌اندازد و در مقابل موافقان می‌گویند قرارنگرفتن ایران در فهرست کشورهای موردقبول FATF منجر به کاهش درخور توجه مراودات مالی می‌شود.

در ادامه همین جدل‌ها و تصویب‌نشدن لوایح مبارزه با پول‌شویی که به‌نوعی ایجاد زیرساخت برای الحاق به FATF است، اتاق بازرگانی ایران بیانیه‌ای صادر و با آرای بیش از 96 درصدی اعضای هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی آن را تصویب کرد.

آنان در این بیانیه صراحتا خواستار پیوند ایران به گروه ویژه اقدام مالی برای مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم شدند.

کمیل طیبی، کارشناس اقتصاد بین‌الملل نیز معتقد است نپذیرفتن FATF در روزهایی که تحریم‌های آمریکا جدی است، یک نوع خودتحریمی است که به نفع هیچ گروهی حتی مخالفان FATF هم نیست.

او می‌گوید: تصویب لوایح مربوط به FATF در مجلس و شورای نگهبان و تلاش برای خروج دائمی از لیست سیاه، سیگنال مثبتی است که راه ایران را برای ماندن کشورهای عضو در برجام نیز هموار می‌کند.

شمارش معکوس بازگشت به لیست سیاه
بیش از 10 سال از اولین تلاش‌های ایران برای الحاق به گروه اقدام مالی علیه پول‌شویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم می‌گذرد، البته در این بازه زمانی دوره‌های توقف و تاخیر هم پشت سر گذاشته شده، اما با وجود این می‌توان گفت ایران جزء معدود کشورهایی است که عضویت در این گروه برایش تا این حد زمان‌بر و البته پربحث بوده است. ایران نخستین‌بار در سال 2009 میلادی در فهرست کشورهایی قرار گرفت که FATF نسبت به آنها ابراز نگرانی کرد.

پس از آن در سال‌های 2013 تا 2016 ایران به‌عنوان کشور دارای خطر راهبردی معرفی شد و از آن زمان تاکنون وضعیت ایران از منظر FATF در حالت تعلیق است. مسئله هم نه تماما مربوط به ناهم‌خوانی روش‌های فنی مورد استفاده در ایران با توصیه‌های این قرارداد بلکه اختلافات داخلی است که در دو سال اخیر بر سر این تصمیم شکل گرفته است.

ماجرای الحاق به FATF بعد از تمدید تعلیق ایران از لیست سیاه، زمانی دوباره به بحث گذاشته شد که شورای نگهبان برای دومین‌بار لایحه اصلاح قانون پول‌شویی (یکی از لوایح مربوط به FATF) را رد کرد. با رد این لایحه نگرانی برگشت ایران به لیست سیاه گروه ویژه وجود دارد و این در حالی است که حدود 40 روز تا پایان مهلت سه‌ماهه گروه اقدام مالی به ایران برای خارج‌شدن از لیست خاکستری و رفتن به منطقه سبز باقی مانده و از سوی دیگر نیمه آبان‌ماه قرار است دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران اعمال شود.

در همین رابطه هم بود که دیروز اتاق بازرگانی ایران در سی‌و‌نهمین نشست هیئت نمایندگان خود بیانیه‌ای درباره ارتباط با گروه کاری اقدام مالی برای پول‌شویی (FATF) صادر کرد و با اکثریت قاطع آرا اعضای حاضر آن را تصویب کردند.

بیش از 96 درصد اعضای هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران به بیانیه صادرشده درباره ارتباط با گروه کاری اقدام مالی برای پول‌شویی (FATF) رای مثبت دادند که این بیانیه تاکید دارد: با علم به این موضوع که قرارنگرفتن در فهرست کشورهای مورد قبول FATF یک مشکل انکارناپذیر است و به کاهش قابل توجه مراودات مالی با ایران منجر می‌شود، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با توجه به نظرات بخش خصوصی می‌خواهد که ایران به این گروه بپیوندد.

ورود یک شوک جدید به اقتصاد
اعضای هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران معتقدند گرچه توصیه‌های چهل‌گانه FATF از منظر حقوق بین‌المللی نمی‌تواند برای کشورها الزام قانونی ایجاد کند، اما این توصیه‌ها جزء حقوق نرم دسته‌بندی شده، بنابراین ضمانت اجرای قوی دارند. پیروی‌نکردن از توصیه‌های این گروه کاری اقدام مالی و در نتیجه برخورد FATF با کشوری که همکاری نمی‌کند، می‌تواند آن کشور را در انزوای مالی قرار دهد.

از نظر این فعالان اقتصادی همکاری‌نکردن با FATF نتیجه‌ای جز انزوای کشور موردنظر نخواهد داشت. در ارتباط با ایران این تبعات دوچندان خواهد بود، چراکه اقتصاد ایران، در شرایط عادی قرار ندارد؛ بی‌ثباتی‌های کم‌سابقه اقتصادی و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران در کنار انزوای مالی ناشی از همکاری‌نکردن با گروه کاری اقدام مالی، شوک جدیدی را به کشور وارد می‌کند که اقتصاد تاب تحمل آن را نخواهد داشت. در این بیانیه اعضای اتاق بازرگانی ایران از نمایندگان مجلس خواسته‌‌اند هرچه‌زودتر برای بررسی و تصویب سایر بندهای باقی‌مانده FATF اقدام کنند.

کمیل طیبی، کارشناس اقتصادی نیز از اهمیت خروج دائم ایران از لیست سیاه پول‌شویی در اقتصاد گفت و توضیح داد: پذیرش FATF در ایران به یک فرایند پیچیده و ابزار سیاسی تبدیل شده است. در واقع همان چالشی که در برجام داشتیم و با وجود آنکه اثرات مثبت آن بر همگان روشن بود، اما گروه‌هایی احساس دلواپسی می‌کردند، درباره FATF نیز همین اتفاق افتاده، درحالی‌که باید به آن یک جایگاه حقوقی و تبعیت از قوانین جهانی داد.

او اضافه کرد: امروز در روزهایی که وضع تحریم‌های آمریکا علیه ایران دارد به جاهای باریک می‌کشد، نپذیرفتن FATF یک نوع خودتحریمی است، درصورتی‌که ما می‌توانیم با تصویب لوایح مربوط به آن و اجرای توصیه‌های FATF به غرب این پیام را بدهیم که مذاکره هسته‌ای و برجام برای ما یعنی تعهد و به‌نوعی پایبندی خود به قوانین بین‌المللی را ابراز کنیم. در این مسیر دولت باید از چانه‌زنی پرقدرت خود برای توجیه مخالفان داخلی استفاده کند و آنها متوجه شوند که اثرات بلندمدت اقتصادی گروه اقدام مالی برای آنها نیز دستاورد مالی خواهد داشت.