به گزارش نسیم اقتصاد نه نقل از مهر،  رصد هفتگی بازار کالاهای اساسی در هفته منتهی به 8 آبان 1404 انجام شد.

تلاش دولت در کاهش رفاه اجتماعی

مهر نوشت: امروز نتایج 7 ماه عملکرد صرفه‌جویی ارزی دولت در کالاهای اساسی از 11 میلیارد دلار سال گذشته به 8 میلیارد دلار قانون بودجه 1404 در بازار بیشتر نمود پیدا کرده است. انفجار قیمت کالاهای اساسی از لبنیات، گوشت، برنج تا شیر خشک نوزاد که به زودی نتایج کاهش تولید آن خودش را در بازار نشان می‌دهد، ناشی از یک تصمیم‌گیری نادرست در تعیین بودجه این اقلام بود. مثبت کردن تراز تجاری بخش کشاورزی از منفی 11 به منفی 8 به قیمت برچیده شدن حداقل‌های معیشت روزانه مردم بوده است.

هوشنگ هادیان‌پور، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز عنوان کرده در 3 سال متوالی از 1402 تا 1404، بودجه مصوب برای واردات کالاهای اساسی کاهش یافته است.

در این شرایط وزیر رفاه اجتماعی هم از عملکرد خود در حذف قشر متوسطی که با شاخص‌های داخلی محاسبه شده‌اند و با استانداردهای معمول جهانی به طور قطع جز طبقه فقیر محسوب می‌شوند از حذف 9 میلیون یارانه‌بگیر در مقابل نمایندگان مردم طی 3 ماه اخیر دفاع کرد.

در حالی وزیر رفاه کشور از حذف یارانه‌بگیران طبقه متوسط با درآمد 30 میلیون تومانی دفاع می‌کند که بسیاری از کارگران عنوان می‌کنند یارانه آنها حذف شده در حالی که زیر 20 میلیون تومان درآمد دارند.

بازار گوشت مرغ

دولت برای کسری بودجه خود در حال کاهش حداقل‌های زندگی مردم است. در حالی که هنوز یک ماه از ابلاغ قیمت مصوب گوشت مرغ در 20 مهر 1404 نگذشته دوباره نرخ این پروتئین حیوانی افزایش یافته است.

عرضه هر کیلو گرم گوشت مرغ به مبلغ 137.500 تومان فقط دو هفته اجرا شد و در این هفته دوباره نرخ آن افزایشی و به 148 هزار تومان رسید. روز گذشته با پیگیری‌های انجام شده دوباره به نرخ مصوب برگشت.

همچنین با وجود افزوده شدن گوشت بوقلمون به اقلام کالابرگ الکترونیک نرخ آن طی 3 هفته اخیر روند صعودی داشته و از 169 هزار تومان به 179 و 182 هزار تومان افزایش یافت و در این هفته از هر کیلو گرم 200 هزار تومان هم عبور کرد به هر کیلو گرم 210 هزار تومان رسید. روز گذشته این مبلغ به 199 هزار تومان کاهش یافت.

بی توجهی دولت در تأمین ارز نهاده‌های دامی و خالی فروشی و فروش پشت فاکتوری این اقلام و کمبود و گرانی خوراک دام در بازار موجب شده تا فرآورده‌های دامی روز به روز از سبد غذایی خانوار کم شود.

قیمت تخم‌مرغ

در اواسط مهر ماه امسال رئیس هیئت‌مدیره اتحادیه مرکزی مرغداران میهن اعلام کرد قیمت مصوب هر کیلو گرم تخم مرغ درب مرغداری‌ها 77 هزار تومان تعیین شد. این عدد در اردیبهشت ماه 63 هزار تومان بود.

در ادامه نیز قیمت مصرف‌کننده مشخص شد و هر کیلو گرم تخم‌مرغ به مبلغ 92 هزار تومان باید عرضه می‌شد این در حالی است که هر کیلو گرم تخم‌مرغ بدون بسته‌بندی برای صاحب سوپرمارکت‌ها حدود 97.500 تومان تمام می‌شود و آنها نیز هر شانه تخم‌مرغ به وزن 1.8 کیلو گرم را 210 هزار تومان به فروش می‌رسانند. بر اساس قیمت مصوب دولتی این عدد نباید بالاتر از 184 هزار تومان باشد.

این نشان می‌دهد نهادهای متولی حتی با وجود مشخص بودن قیمت مصوب نمی‌توانند آن را در بازار به مرحله اجرا درآورند.

قیمت لبنیات

صرفه‌جویی ارزی دولت و کمبود نهاده دامی که به گفته وزیر جهاد کشاورزی مطالبات انباشته شده آن به مبلغ 6 میلیارد دلار رسیده است، سبب شده تا حتی تجار خارجی هم از فروش نهاده اعتباری به طرف ایرانی خودداری کنند. در این شرایط که دامداران نیمی از دام‌های خود را برای تغذیه سایر دام‌ها به کشتارگاه فرستاده‌اند اما این افزایش عرضه، تغییری در قیمت بازار گوشت به وجود نیاورد، کمبود خوراک دامی منجر به تحلیل جسمی این دام‌ها شده است. این امر با شیوع سویه جدید تب برفکی تحت عنوان SAT1 که منشأ آفریقایی دارد، زمینه ابتلاء را در دامداری‌های کشور افزایش داده است.

حمله تهاجمی این ویروس به 90 واحد دامداری استان تهران منجر به کاهش شیر و افزایش قیمت آن شده است. یک بطری شیر کم چرب 946 میلی لیتر که ابتدای سال 28 هزار تومان بود با افزایش 25 درصدی به 35 هزار تومان رسید و با شیوع تب برفکی در این هفته با افزایش 7.1 درصدی به مبلغ 37.500 تومان به فروش می‌رسد. به این ترتیب یکی از شیرهای پاستوریزه ارزان‌قیمت بازار طی حدود 7 ماه 34 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. این افزایش برای شیرهای گران‌تر و برندها شناخته‌تر بالاتر است.

تغییر قیمتی کالاهای اساسی در 40 روز اخیر

گفتنی است، در مهر ماه قیمت ماکارونی و کنسرو ماهی پس از یک بار افزایش در نیمه نخست سال (خرداد ماه) دوباره تغییر کرد. هر بسته ماکارونی 700 گرمی اردیبهشت ماه امسال 33 هزار تومان بود و با افزایش 25 درصدی به 41.250 تومان افزایش یافت. در مهر ماه با گذشت حدود 4 ماه، دوباره با افزایش حدود 14 درصدی هر بسته ماکارونی 700 گرمی از 41.250 تومان به 47 هزار تومان رسید.

تن ماهی 180 گرمی ساده نیز در این ماه از هر قوطی 108 هزار تومان با حدود 11 درصد به 119.900 تومان افزایش قیمت را تجربه کرد.

در مهر ماه قیمت چای خارجی در بسته بندی ایرانی نیز افزایش یافت و از هر بسته 500 گرمی به مبلغ 574.900 تومان به حدود 640 هزار تومان رسید.

یکی از چالش‌هایی که تولیدکنندگان فعال کنسرو به آن اشاره دارند کمبود روغن خوراکی بوده که تولید تن ماهی و نیز سس را با مشکلاتی همراه کرده است. همچنین عدم واردات تن‌ماهیان در نیمه نخست سال و کمبود آن در بازار، قیمت تن‌ماهیان داخل را از 140 هزار تومان در فروردین ماه به هر کیلو گرم 215 هزار تومان در آبان ماه رسانده است.

در ادامه قیمت برخی از کالاهای اساسی آمده است؛ قیمت‌های زیر یک میلیون تومان به هزار تومان و برای وزن‌های نوشته نشده یک کیلوگرم است.

قیمت کالاهای اساسی