بر پایه مشاهدات میدانی و آمارهای رسمی، موج‌های پی‌درپی گرانی لبنیات باعث شده سرانه مصرف این محصولات طی ده سال از حدود 130 کیلوگرم به حدود 55 کیلو سقوط کند؛ شکافی نزدیک به 90 کیلوگرم کمتر از میانگین جهانی. فشار تورمی بر سبد خانوار، رشد مداوم بهای شیر خام و تصمیم‌های ناهماهنگ در نظام قیمت‌گذاری، لبنیات را برای بسیاری از مردم از یک کالای ضروری و سلامت‌محور به گزینه‌ای تقریباً لوکس تبدیل کرده است.

با رشد بهای شیر خام که نقش اصلی را در فرایند تولید دارد، قیمت انواع محصولات لبنی دوباره با افزایش روبه‌رو شده است. بنابر آمار از مردادماه تاکنون قیمت شیرخام 70 درصد افزایش داشته است.

دامداران همچنان با دشواری در کنترل هزینه‌های تولید و تأمین خوراک روبه‌رو هستند، در حالی که افزایش قیمت محصولات نهایی، فشار شدیدی بر مصرف‌کنندگان وارد کرده است. کاهش قدرت خرید خانواده‌ها باعث شده توان خرید کالاهای اساسی مانند لبنیات محدود شود و نگرانی‌های تغذیه‌ای، به ویژه در مورد کودکان، افزایش یابد.

قیمت گوشت مرغ در چند روز اخیر به هر کیلو گرم 148 هزار تومان رسیده بود اما روز گذشته دوباره به نرخ مصوب برگشت. همچنین تب برفکی و کاهش تولید شیر، لبنیات را در مدار صعود قرار داده است.

رصد بازار کالاهای اساسی نشان می‌دهد که مرغ، تخم‌مرغ و لبنیات بالاتر از نرخ مصوب در بازار فروخته می‌شوند.

با وجود کیفیت قابل‌توجه و قیمت‌های رقابتی، لبنیات ایرانی سهم اندکی از بازار 25 میلیارد دلاری منطقه را در اختیار دارد؛ بازار لبنیات، بازاری است که می‌تواند منبعی پایدار برای کسب درآمد ارزی کشور باشد

در ماه‌های اخیر، بازار لبنیات ایران با موجی از افزایش قیمت‌ها، افت مصرف و فشار اقتصادی شدید بر واحدهای تولیدی کوچک مواجه شده است. کارشناسان نسبت به پیامدهای این روند هشدار داده و آن را زنگ خطری برای سلامت جامعه می‌دانند. به گفته تحلیلگران، افزایش بهای شیر خام، رشد سرسام‌آور هزینه نهاده‌های دامی و سیاست‌های ناکارآمد در حوزه یارانه‌ها از مهم‌ترین عوامل گرانی در صنعت لبنیات کشور به شمار می‌روند.

رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با اشاره به تحولات جدید اقتصادی پس از فعال شدن مکانیسم ماشه گفت: با افزایش فشارهای خارجی، صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی کشور در معرض محدودیت‌های تازه‌ای قرار گرفته و ضروری است برای پایداری درآمدهای ارزی، مسیرهای جایگزین و کم‌ریسک‌تری تعریف شود. محصولات لبنی و غذایی، می‌توانند یکی از مسیرهای جایگزین و کم‌ریسک درآمدی ایران باشند.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی گفت:توجه به نوسان نرخ ارز و افزایش قیمت مواد بسته بندی احتمال تغییر قیمت وجود دارد.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی اعلام کرد: بر اساس آمار، صادرات لبنیات در پنج ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از لحاظ وزن 23 درصد و از نظر ارزش 28 درصد افزایش یافته است.