به گزارش نسیم اقتصاد، آن‌طور که اعداد و ارقام نشان می‌دهد یارانه 436 هزار نفر از دهک‌های چهار تا 9 طی یک ماه اخیر قطع شده است. منابع آگاه نیز تلویحا حذف این تعداد افراد از دریافت یارانه نقدی را تایید کردند و احتمالا این افراد جزو دهک‌های 8 و 9 هستند. اگرچه هنوز وزارت رفاه، اطلاعاتی درخصوص علت کاهش تعداد یارانه‌بگیران در فروردین نسبت به اسفند ارایه نکرده اما برنامه حذف تدریجی 18 میلیون یارانه‌بگیر در دستور کار دولت و مجلس است.
 
سازمان هدفمندی یارانه‌ها در اسفندماه پارسال یعنی یک ماه پیش یارانه 300 هزار تومانی را به 50 میلیون و 409 هزار و 610 از دهک‌های 4 تا 9 پرداخت کرد. فروردین امسال این عدد به 49 میلیون و 972 هزار و 992  نفر رسیده که کاهش حدود 436 هزار نفری را نشان می‌دهد.
 
تا کنون هفت میلیون نفر از افراد ثروتمند از لیست دریافت یارانه خارج شده‌اند که طبق قانون باید این عدد به 18 میلیون نفر برسد؛ برنامه‌ای که در قالب لایحه بودجه 1404 از چند روز قبل در کمیسیون اجتماعی مجلس با حضور رییس مجلس و وزیر کار در دستور کار قرار گرفت.
 
طبق لایحه بودجه 1404 نمایندگان مجلس شورای اسلامی دولت را مکلف کردند تا در سال 1404 یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد را حذف کند. با تصمیم نمایندگان مجلس، دولت مکلف شد تا از محل منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم، نهم و دهم، افزایش اعتبار کالابرگ خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و یا عضو سه دهک پایین درآمدی را از خرداد ماه سال 1404 اجرایی کند.
 
احمد میدری ـ وزیر رفاه - در روزهای اخیر گفته بود مالکان خانه‌هایی که درآمدی بیش از 30 میلیون تومان در ماه دارند، مشمول حذف یارانه خواهند شد.
 
نحوه پرداخت یارانه ماهیانه به این صورت است که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان متولی دهک‌بندی، افراد را دسته‌بندی و هر ماه لیست مورد نظر را به سازمان هدفمندی  ارایه می‌کند. در واقع وزارت رفاه تعیین می‌کند که چه خانوارهایی یارانه 400 هزار تومانی بگیرند، چه خانواده‌هایی یارانه 300 هزار تومانی دریافت کنند و کدام گروه از خانوارها مشمول دریافت یارانه نیستند.
 
کسانی که نسبت به دهک و علت حذف یاران خود معترض هستند می‌توانند از طریق سامانه «حمایت» وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یا با شماره تلفن 6369 اعتراض خود را ثبت کنند. البته اگر اعتراض آنها بررسی و مورد قبول واقع نشود، مشمول جریمه‌هایی همچون قطع معافیت‌های مالیاتی و یارانه‌های دولت می‌شوند.
 
در سال 1401 با کاهش نرخ ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی، اصابت یارانه غیرمستقیم به ذی‌نفعان نهایی، یعنی خانوار مصرف‌کننده کالای اساسی دقیق نبوده و سهم قابل توجهی از منابع ارزی که به کالاهای اساسی تعلق می‌گرفت، نصیب واردکننده‌ها یا واسطه‌گرها می‌شد و به یارانه ارزی واردات در تقابل با رویکرد حمایت از تولید هم منجر می‌شد.
 
بنابراین در سال 1404 در بند «ی» تبصره 14 قانون بودجه سالانه در این موضوع تغییر شیوه داده شد و از شکل مستقیم به مستقیم یارانه‌های نقدی به خانواده‌ها تغییر پیدا کرد که اشکال آن هم افزایش تورم ناشی از عدم تخصیص ارز ترجیحی بوده است، در نتیجه چون یارانه، نرخ ثابت داشته و تورم پیش‌رونده بوده، عملاً تاثیر این یارانه‌ها را در حمایت از این خانواده‌ها کم می‌کرده است.
 
جزء 2 بند الف تبصره 8 ماده قانون بودجه 1403 به همین سیاست استمرار می‌دهد و آن را به یارانه نقدی، معیشتی و کالابرگ تبدیل می‌کند به نحوی که هر خانواده بتواند با کشیدن کارت، صرفاً از آن 11 قلم گروه مواد غذایی خریداری کند که این امر بهبودی در عملکرد حاصل می‌کند.
 
احمد میدری - وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی - در روزهای اخیر در کمیسیون اجتماعی مجلس اظهار کرد که در بحث کالابرگ، طبق مصوبه مجلس در بودجه 1404 باید از طریق حذف یارانه‌ها این کار را انجام دهیم. از طرفی دکتر پزشکیان هم اصرار دارد که حذف دهک‌ها، تا سه دهک بالا انجام شود؛ اما از آنجا که در حذف افراد همه معترض می‌شوند و با مشکل مواجه می‌شویم؛ بنابراین در طرح دو فوریتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی - که به زودی ارائه می‌شود - راهکاری پیشنهاد کرده‌ایم مبنی بر اینکه قبل از حذف یارانه‌ها، به سرپرست خانوار اعلام کنیم که جزو سه دهک بالا هستید، بعد به فرد مهلت داده می‌شود که اظهارنامه بدهد که در تعیین دهک او اشتباه شده یا خیر؛ در ادامه مانند کشورهای دیگر به فرد اعلام می‌شود که اظهارات او را بررسی می‌کنیم و اگر اظهار شما نادرست بود، تسهیلات یارانه‌ای به شما نمی‌دهیم، معافیت مالیاتی به شما تعلق نمی‌گیرد و از یارانه‌های دولت بهره‌مند نخواهید شد.