به گزارش نسیم اقتصاد به نقل از ایرنا، سازمان مدیریت صنعتی در روزهای اخیر فهرست 500 و 100 شرکت برتر کشور موسوم به «IMI500» و «IMI100» را بر اساس صورت‌های مالی منتهی به انتهای اسفند 1401 اعلام کرد؛ نگاهی به این فهرست‌ها نشان می‌دهد، اقتصاد ایران بیشتر نفتی است ولی شرکت های فلزی و معدنی نیز در حال نقش‌آفرینی و افزایش سهم در اقتصاد کشور هستند.
 
بر اساس فهرست 100 شرکت برتر ایران، شرکت‌های فولادی و معدنی پس از شرکت‌های پتروشیمی مهمترین بازیگران اقتصاد ایران هستند که این موضوع نشانه ای از حضور بخش فولاد در اقتصاد کشور است.
 
هرچند 30 واحد صنعتی از یکصد شرکت اول فهرست IMI500 در زمره صنایع فعال در بخش‌های نفت، فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی است ولی بر اساس همین فهرست 27 شرکت برتر از 100 بُنگاه تراز اول ایران، هُلدینگ‌ها و شرکت‌های فولادی و صنایع معدنی هستند.
 
صنعت نفت و پتروشیمی از قدمت و جایگاه ویژه ای در اقتصاد ایران برخوردار است و به دنبال سیاست‌های اقتصادی دولت سیزدهم در 2 سال گذشته رُشد چشمگیری را تجربه کرده هرچند صنایع فلزی و معدنی بویژه در تولید آهن و فولاد نیز همپای صنعت نفت و پتروشیمی رُشد به نسبت بالایی را تجربه کرده اند.
 
بدون تردید سیاست های اقتصادی دولت سیزدهم مانند ضرورت افزایش سهم ایران از تجارت بین‌الملل، حذف قیمت‌گذاری دستوری، هدفمند کردن یارانه‌ها در اقتصاد ایران و تک‌نرخی کردن ارز به‌عنوان پیش‌نیازهای تحول سیاستگذاری بخش صنعت موجب توسعه 2 بخش مهم یعنی اقتصاد نفتی و فولادی شده است.
 
اقتصاد کشور در حال گذر از رُکود
 
بر اساس اطلاعات منتشر شده سازمان مدیریت صنعتی 500 شرکت برتر ایران در سال مالی 1401 موفق شده‌اند بالاتر از نرخ رُشد پنج درصدی اقتصاد حرکت کرده و 18‌ درصد جهش را به ثبت برسانند که این مهم نشانه ای از عبور سریع‌تر پیشران‌های اقتصادی از دام رُکود نسبت‌ به سایر بنگاه‌های اقتصادی کشور است.
 
ورود پنج شرکت به فهرست 100 شرکت برتر ایران، ایجاد بیش از 47‌ درصد کل اشتغال بخش صنعت در 500 شرکت برتر و دستیابی به نرخ رشد فروش واقعی 11 درصدی از جمله موارد نشان دهنده تحرک اقتصاد ایران و گذر از رُکود است.
 
فروش 100شرکت برتر کشور بیش از 57 میلیون و 870 هزار میلیارد ریال بوده که عدد قابل تاملی است و فروش آنها را به ورای 150 میلیارد دلار بر مبنای نرخ‌ دلار در سال 1401 می رساند، عددی که نسبت به درآمد سال پیش این 100 شرکت رُشد 50 درصدی داشته است.
 
12 شرکت اول فهرست با درآمدی افزون بر 75 میلیارد دلار 50‌ درصد کل فروش و درآمد این شرکت‌های برتر کشور در سال مالی 1401 را به دست آورده‌اند؛ سه بانک، پنج‌ شرکت فعال در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی، یک‌ خودروساز، 2 شرکت سرمایه‌گذاری در معادن و صنایع فلزی و یک شرکت فعال در حوزه صنایع معدنی این درآمد قابل‌توجه را کسب کرده‌اند.
 
نگاهی به آمارهای دیگر این گزارش نشان می‌دهد یکصد شرکت برتر کشور 86‌ درصد از سهم ارزش‌ افزوده کل، 88 درصد از سهم درآمد کل و 90‌ درصد از سهم دارایی کل شرکت‌های IMI500 را در اختیار دارند و در عین حال 88‌ درصد از سهم سود کل و 70‌ درصد از کل کارکنان این فهرست پانصدگانه به 100 شرکت برتر تعلق دارد.
 
بنگاه‌های اصفهانی میان یکصد شرکت برتر ایران
 
سه شرکت پالایشگاه اصفهان، فولاد مبارکه و فولاد سپید فراب کویر از استان اصفهان در فهرست یکصد شرکت برتر ایران قرار دارند، البته برخی هُلدینگ‌های دیگر نیز در این فهرست حضور دارند که در استان اصفهان سرمایه‌گذاری‌هایی داشته‌اند.
 
«میزان فروش» مهم‌ترین شاخص رتبه‌بندی شرکت‌های برتر است و پالایشگاه اصفهان توانست فروش خود را در سال 1401 به سه میلیون و 422 هزار و 264 میلیارد ریال برساند و این در حالی است که سال پیش از آن این شرکت به فروشی معادل 2 میلیون و 150 هزار 69 میلیارد ریال دست یافته بود.
 
فولاد مبارکه اصفهان به‌عنوان دومین شرکت استان توانست فروش خود را در سال 1401 به 2 میلیون و 59 هزار و 136 میلیارد ریال برساند که با توجه به فروش یک میلیون و 840 هزار و 860 میلیارد ریالی این شرکت در سال 1400، رشد فروش این شرکت به 218 هزار و 276 میلیارد ریال رسید.
 
شرکت تولیدی فولاد سپید فراب کویر نیز در سال مالی 1401 موفق به ثبت فروش 129 هزار و 65 میلیارد ریال شد که این میزان در سال 1400 معادل 124 هزار و 124 میلیارد ریال بود.

جایگاه صنعت فولاد در اقتصاد اصفهان
 
2 واحد صنعتی از میان سه شرکت برتر اصفهان که در فهرست یکصد شرکت‌ برتر ایران قرار دارند، فولادی هستند که این موضوع بیانگیر جایگاه صنعت فولاد در اقتصاد این استان است.
 
فولاد مبارکه امسال توانست رتبه نخست از نظر شاخص فروش در گروه فلزات آهنی، رتبه دوم در سه شاخص ارزش افزوده، سودآوری و ارزش بازار، رتبه هشتم در شاخص فروش و رتبه سوم در اشتغال‌زایی را مطابق گزارش گروه کارشناسی رتبه‌بندی IMI-100 به خود اختصاص دهد.
 
شرکت فولاد مبارکه اصفهان رتبه دوم را در میان شرکت‌هایی که بالاترین ارزش افزوده را در سال گذشته خلق کردند، دریافت کرد و بنا بر اعلام سازمان مدیریت صنعتی ایران، ارزش افزوده این شرکت در سال 1401 معادل یک میلیون و 129 هزار و 944 میلیارد ریال بود که رِکورد جدیدی برای این شرکت محسوب می شود.
 
فولاد مبارکه بر اساس فهرست یکصد شرکت برتر ایران از نظر برخورداری از بیشترین دارایی حائز رتبه 9 کشور شد و بنا بر اعلام سازمان مدیریت صنعتی، ارزش دارایی های این شرکت در سال 1401 به سه میلیون و 298 هزار و 760 میلیارد ریال رسید.
 
این بنگاه فولادی بر اساس گزارش سال 1401 رتبه دوم سودآوری را در میان یکصد شرکت برتر ایران کسب کرد و میزان سود آن پیش از کسر مالیات افزون بر 956 هزار و 818 میلیون دلار برآورد شده است.
 
سال‌های اخیر شاهد افزایش سهم صنعت فولاد از تولید ناخالص داخلی و سهم 13 درصدی آن در صادرات کشورمان بودیم که می‌تواند نشانه‌ای از حرکت اقتصاد کشور از صنعت نفتی به فولادی باشد و استان اصفهان با تولید بیش از 40 درصد فولاد کشور در این زمینه پیشران است.