به گزارش نسیم اقتصاد، مرتضی حاجی‌آقامیری در گفتگو با نسیم‌اقتصاد درباره افت میزان صادرات فرش دستباف ایران در دهه‌های گذشته عنوان کرد: بخشی از این شرایط مربوط به اضافه شدن انواع کفپوش‌ها در بازارهای جهانی است و بخش دیگر آن به سیاست های داخلی کشور باز می گردد.
او ادامه داد: مشکلاتی که برای صادرات فرش به عنوان پیشران این حوزه ایجاد می‌کنند و سیاست‌های نادرست کشور اضافه بر تحریم‌ها که با توجه به شرایط بین‌المللی ایران وضع شده است سبب کاهش میزان صادرات فرش ایران شد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه در طول مدت زمان صادرات پس از انقلاب ایران، فرش دومین کالا بعد از نفت بود که مستقیما در 3 دوره ریاست جمهوری آمریکا تحریم شد، افزود: بیش از 50 درصد سالهای بعد از انقلاب، فرش ایران مستقیماً تحریم بود؛ از این رو ما سالهاست که شبکه مویرگی انتقال ارز را در بازارهای مختلف به تنوع هر بازار ساخته بودیم که با تحریم‌های دور آخر و پیرو آن سیاست پیمان‌سپاری ارزی همه آن شبکه از کار افتاد و این انفجار در کاهش میزان صادرات فرش دستباف حاصل وضع تحریم ها و سیاست پیمان‌سپاری ارزی است که شبکه مویرگی ما را کامل از بین برد.
به گفته میری؛ مشکلات بسیاری طی سالهای اخیر در این زمینه وجود داشت که مهمترین آن تحریم، ارتباطات نادرست بین المللی و پیمان‌سپاری ارزی است. پیش از این مشکلات میانگین سالیانه صادرات فرش دستباف ایران در طول 10 سال 416 میلیون دلار بود که متاسفانه ظرف 4 سال به زیر 100 میلیون دلار کاهش یافت و امسال هم بعید می دانم که صادرات فرش دستباف ما به 50 میلیون دلار برسد.
او با اشاره به اینکه دولت ریالی در حوزه فرش هزینه نمی کند، اظهار کرد: دولت نه تنها هیچ هزینه ای نمی کند بلکه سرمایه‌گذاری هم نمی‌کند و تمام بار 2 میلیون نفر شاغل در این حوزه بر عهده بخش خصوصی است. حتی بودجه مرکز ملی فرش به عنوان نهاد متولی این حوزه نیز تامین نمی شود با اینکه بر اساس مصوبات 15 میلیارد تومان بودجه این مرکز است اما تاکنون یک میلیارد تومان هم تخصیص نیافته است. دولت نه تنها در این زمینه هزینه نمی کند بلکه در مسیر تولید و صادرات فرش نیز مانع زایی می کند.
 
بانک مرکزی از ابلاغیه بودجه استنکاف می کند
عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران در پاسخ به این سوال که کدام یک از دولت ها بیشترین تاثیر منفی را در صادرات فرش داشتند، گفت: اگر بخواهیم مانع جدی را در سال‌های گذشته در نظر بگیریم موضوع پیمان سپاری ارزی توسط عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی دولت روحانی بود که پس از تمام دوره ایشان نیز هیچ اصلاحی صورت نگرفت.
او ادامه داد: امروز نیز که به سختی توانستیم در زمان تدوین و تصویب بودجه 1402 بندی را در قانون بودجه قرار دهیم که میزان تعهد ارزی فرش و صنایع دستی را به میزان ارزش مواد اولیه کاهش دهیم؛ ابلاغ جدول ارزش مواد اولیه تا آبان ماه یعنی 8 ماه طول کشید تا حکم قانون بودجه تازه ابلاغ شود و هنوز بانک مرکزی استنکاف کرده و آن را اجرا نمی‌کند.
میری با اشاره به اینکه در تمام دولت‌ها فرش اهمیتی که باید را نداشته است، تاکید کرد: در سالهای قبل بیش از پیش مسئله پیمان‌سپاری ارزی در دولت اقای روحانی به صنعت فرش آسیب وارد کرد و مسئله خروج فرش از چارت وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت آقای رئیسی نیز چالش کنونی است.
او تشریح کرد: در دولت سیزدهم تصمیم بر این بود که فرش را به وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی منتقل کنند که با مخالفت یکپارچه بخش خصوصی مواجه و منتفی شد؛ اما اکنون تصمیم دولت بر این است که فرش را با حوزه صنایع خلاق که حوزه ای متشکل از اسباب بازی، صنایع ورزشی، طلا و جواهر و انبوهی از حوزه های دیگر است، تلفیق کند و آن را از معاونت وزیر یعنی مرکز ملی فرش که مصوبه شورای عالی اداری در سال 1382 است خارج و به معاونت معاونت معاونت وزیر تنزل بدهد و این اقدامی است که در دولت اقای رئیسی انجام شده و ما بسیار با آن مخالف هستیم و به شدت به فرش دستباف ضربه خواهد زد.
 
سر نخواستن فرش و صنایع دستی در وزارتخانه ها دعواست
رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایع دستی اتاق ایران با بیان اینکه صنعت فرش برای مدیران این بخش منافعی ندارد، افزود: فرش مانند خودرو، پتروشیمی ، فلزات و حوزه هایی از این دست مورد توجه قرار نمی گیرد و آن را کنار گذاشته اند در حالی که این صنعت برای کشور منافع بسیاری دارد و معیشت 2 میلیون نفر را تامین میکند، مکمل اقتصاد کشاورزی، متضمن بقای اشتغال روستایی است و از مهاجرت روستاییان به شهرها جلوگیری می کند.
به گفته میری، نکته ای که باید به آن تاکید کنم این است که افرادی که در امریکا نشسته اند و می خواهند به این کشور یا نظام ضربه بزنند، خیلی خوب به اهمیت فرش واقف هستند که فرش را تحریم می کنند تا اشتغال 2 میلیون نفر در سراسر کشور از بین برود تا از داخل کشور فشار وارد کنند؛ اما مسئولین ما از این موضوع غافل هستند و در همان راستا حرکت می کنند و به تحریم های خارجی کمک می کنند و فرش را بیشتر ضعیف می کنند.
او ادامه داد: ابتدای امسال خبری منتشر شد مبنی بر اینکه کارخانه ای در تبریز قصد دارد در حوزه خودرو ورود پیدا کند و برای این موضوع باید 15 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری کند و 6 هزار و 900 نفر در آن مشغول به کار می شوند. به این معنی که سرانه اشتغال در صنعت خودرو که به نظر میرسد برای کشور از اهمیت بالایی برخوردار است برای هر نفر نزدیک به 2 میلیارد تومان است. حالا همین موضوع را در اشتغال فرش در نظر بگیرید که اگر 2 میلیون نفر شاغل در حوزه فرش بیکار شوند، هزینه اشتغال آنها برای دولت چه مقدار خواهد بود.
عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران تاکید کرد: اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می شود که فعالان صنایع دستی را نیز به این تعداد اضافه کنیم و اینجاست که به نظرم چون منفعا مشخصی برای افراد ندارد به این بخش ورود پیدا نمی کنند و حتی گاهی سر نخواستنش دعواست و از این وزارتخانه به وزراتخانه دیگر می فرستند.