غده تیروئید ازطریق هورمون های مترشحه در تنظیم اعمال حیاتی بدن نقش اساسی دارد.

به گزارش  نسیم اقتصاد، یکی از مهم ترین نقش های هورمون تیروئید علاوه بر رشد و تنظیم دمای بدن، تنظیم سرعت  سوخت و ساز بدن است. شرایط و بیماری های مختلفی می توانند عملکرد غده تیروئید را مختل و آن را کم کار کنند و منجربه کاهش سطح هورمون های تیروئید در بدن و درنتیجه کاهش عملکرد آن شوند. کاهش سرعت سوخت و ساز منجر به بروز علائم و نشانه هایی در افراد مبتلا می شود. علائم معمولا از فردی به فرد دیگر متفاوت است ولی عدم تحمل سرما و احساس اینکه همیشه محیط سرد است یکی از شایع ترین نشانه های کم کاری تیروئید است.

​​​این گونه افراد دائم به دنبال ژاکت  و پوشیدن بدن خود هستند و دوست دارند محیط و اطراف خود را گرم کنند و یا از انجام فعالیت های خارج از منزل به دلیل سردی هوا اجتناب می کنند. نیمی از افراد مبتلا احساس تنبلی و کمبود انرژی کرده و همیشه  آماده چرت زن هستند. احساس خستگی در طول روز با وجود داشتن خواب و استراحت کافی ، کاهش سرعت ضربان قلب، داشتن حالات و نشانه های افسردگی بدون دلیل خارجی، اشکال در تمرکز و حافظه ، افزایش وزن بدن بدون اینکه تغییری در میزان فعالیت و رژیم غذایی داده باشند ، یبوست، کاهش اشتها ، کاهش میزان تعریق خشکی و پوسته پوسته شدن و خارش پوست، کاهش رشد و افزایش ضخامت مو که بدون دلیل و اخیرا ایجاد شده باشد از نشانه هایی است که افراد با کم کاری تیروئید به درجاتی آن را تجربه می کنند. بنابراین هورمون تیروئید تقریبا بر هر سلول و هر ارگانی از بدن تاثیرگذار است.

کاهش میزان تولید تیروئید مشکلاتی هم برای  عضلات ایجاد می کند. در 30 تا 80 درصد بیماران نشانه هایی از درگیری عضلات را می توان یافت. دردهای عضلانی  یکی از نشانه هاست که ممکن است در هر قسمت از بدن ایجاد شود ولی بیشتر بیماران از حساسیت و دردهای عضلانی به خصوص در ناحیه شانه و ران شاکی هستند . کرامپ ها و گرفتگی های دردناک عضلات و همچنین احساس سفتی در عضله از دیگر علائمی است که تعدادی از بیماران آن را تجربه می کنند. در حدود یک سوم افراد از کرامپ های دردناک عضلانی در غیاب یک فعالیت فیزیکی شاکی هستند . درواقع شکایات غیر اختصاصی از دردهای عضلانی و کرامپ های دردناک را می توان از شایع ترین نشانه های درگیری عضله در افراد مبتلا نام برد. گاهی اوقات اگر درد های عضلانی به عنوان اولین یا اصلی ترین علامت و در غیاب سایر علائم کم کاری تیروئید خود را نشان دهد در این صورت ممکن است با بیماری های دیگری نظیر پلی میوزیت اشتباه شود.

یکی دیگر از  نشانه ها احساس ضعف و کاهش قدرت عضلات است. باید اشاره کرد که ضعف و درد به دنبال فعالیت شدید در اکثر موارد ممکن است طبیعی باشد اما ضعف یا درد جدید و به ویژه افزایش یافته می تواند از نشانه های کم کاری تیروئید باشد. بنابراین یکی از کارها بررسی عملکرد تیروئید در افراد با شروع دردها و گرفتگی های بدون دلیل در عضلات است.

افراد مبتلا به کم کاری تیروئید در مقایسه با افراد سالم دو برابر بیشتر از حد معمول احساس ضعف می کنند. کاهش قدرت عضلانی در این بیماران عمدتا در عضلات اطراف ران یا اصطلاحا کمربند لگنی و به میزان کمتر در عضلات اطراف شانه مشهود است. از علائم این گونه ضعف عضلانی این است که بیمار اظهار مشکل در بالا رفتن از پله یا برخاستن از حالت نشسته و یا شانه کردن مو های خود می کند و از مشخصه آن تشدید آنها به دنبال فعالیت و بعد از انجام ورزش همراه با خستگی زودرس است. 

ضعف عضلانی می تواند در تعدادی از افراد انجام کارهای روزمره را مختل کند و یا اینکه احتمال زمین خودن در حین قدم زدن را افزایش دهد. اگرچه درگیری عضلات گاهی شدید و ناتوان کننده است، می توان گفت درد، ضعف و کرامپ های عضلانی مرتبط با کم کاری تیروئید معمولا خفیف بوده ولی همیشه میزان علائم  عضلانی با شدت کمبود هورمون تیروئید همخوانی ندارد. در بیماران مبتلا درگیری و علائم عضلانی تقریبا  همیشه ناشی از یک کم کاری درمان نشده و یا کنترل نشده است لذا در یک بیمار با تشخیص قبلی کم کاری تیروئید درصورت شروع یا افزایش ناگهانی دردهای عضلانی به مراجعه به پزشک و بررسی از نظر میزان مناسب مصرف دارو نیاز است.

علائم عضلانی ناشی از کم کاری تیروئید تقریبا به طور کامل با مصرف دارو قابل برطرف شدن است  اگرچه از زمان  شروع درمان تا رفع کامل مشکلات عضلانی ممکن است طولانی باشد. بنابراین  بهبودی معمولا سریع نیست و ممکن است ماه ها طول کشیده و گاهی هم درجات کمی از درد و خستگی سال ها ادامه یابد. آخرین نکته اینکه ارتباطی بین کم کاری تیروئید از نوع خودایمنی با بیماری فیبرومیالژیا که یک  سندرم درد عضلانی منتشرشده است، وجود دارد و موارد نادرتری از درگیری عضله به نام سندرم  هافمن هم وجود دارد. در این سندرم عضلات ناحیه ساق و یا بازو بزرگتر از حد معمول می شود.

پروفسور کامران آزما – متخصص طب فیزیکی و توانبخشی - استاد دانشگاه

لینک کوتاه

• 
• 
• 
• 
• 
•