به گزارش نسیم اقتصاد به نقل از عصرایرانیان، عدم کنترل بازار از سوی دولت وقت همواره موجب انتقادات فراوان بود اما هر چه به سمت پایان دولت وقت نزدیکتر می شد، تنظیم بازار با اشفتگی بیشتری همراه بود کار به حدی به سمت آشفتگی پیش رفت که قیمت برخی کالاها چندبرابر شد و حتی در برخی از زمان ها برخی از کالاها در سطح بازار کمیاب می شد و صف های طویلی برای تهیه آنها تشکیل می شد. ناهماهنگی بین دستگاه‌های دولتی در ثبت سفارش کالا، تامین به موقع ارز مورد نیاز واردات، توزیع نامناسب در سطح عرضه از جمله دلیل آشفتگی سطح بازار از سوی کارشناسان عنوان شده است.
دولت سیزدهم بلافاصله پس از مستقر شدن برنامه ریزی مناسبی را جهت تنظیم و کنترل بازار در دستور کار قرار داد که از مهم ترین آن برگزاری منظم جلسات تنظیم بازار با حضور معاون اول رئیس جمهور است که موجب شد تا آرامش به بازارها برگردد و التهابات در این بخش کاهش یابد.تسهیل فعالیت بین دستگاه‌ها و معطل نماندن برای تصمیم گیری موجب شد بسیاری از مشکلات برطرف شود که از جمله آن می توان به کنترل بازار مرغ و تخم مرغ اشاره کرد که تا حدود التهابات قیمتی در آن کاهش یافته است. علاوه بر تنظیم بازار کالاهای اساسی، دولت سیزدهم از تنظیم بازار سایر بخش ها نیز غافل نبوده است و یکی از اقدامات مهم آن که توسط وزارت صمت صورت گرفت می توان به کاهش قیمت سیمان اشاره کرد که با الزام ثبت اطلاعات تولید، توزیع، فروش، واردات و صادرات سیمان قیمت این کالا از حدود 80 هزار تومان به 35 هزار تومان کاهش یافت.
باوجود اینکه وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در تنظیم بازار کالاهای اساسی نقش دارند اما متاسفانه گاهی اوقات با بروز مشکلاتی در تنظیم بازار برخی محصولات و کالاهای اساسی هیچ کدام از این دو وزارتخانه مسئولیتی به عهده نمی گرفتند و یا در رابطه با چگونگی حل مساله به توافق نمی‌رسیدند؛ البته در ماه‌های اخیر پس از بازگشت دوباره قانون انتزاع و بازگشت مسئولیت کامل بازار به وزارت جهاد کشاورزی این مشکلات تا حدود زیادی رفع شده است اما با این وجود دولت سیزدهم توجه زیادی به رفع این مشکل داشته است و به گفته قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی اگر به هر دلیلی وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و صمت درباره یک موضوع به جمع‌بندی نرسند، در ستاد تنظیم بازار آن مبحث مطرح و تصمیم مدیریتی مناسبی اتخاذ می‌شود.
رفع مشکل تعهد ارزی بیش از 50 واحد تولیدی
روند ثبت سفارش، تخصیص و تامین ارز کالاهای اساسی مشمول ارز ترجیحی همواره یکی از دغدغه‌های تولید کنندگان بوده است بنابراین کارگروه نظارت و تخصیص ارز با برگزاری هفتگی جلسات و پیگیری مشکلات مرتبط با تخصیص و تأمین ارز کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید، قطعات و تجهیزات پزشکی و همچنین پتانسیل ماهیتی کمیته ماده 3 در راستای اجرای بند 6-1 تصمیمات جلسه 214 ستاد هماهنگی اقتصادی دولت برای افزایش مهلت تعیین شده برای واردات با همکاری بانک مرکزی، وزارتخانه‌­های جهاد کشاورزی، بهداشت و درمان و مراجع نظارتی و امنیتی اقدام به رفع مشکل تعهد ارزی بیش از 50 واحد تولیدی در جهت تسهیل در تولید کرده است.
همچنین در راستای تأمین مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی و کالاهای ضروری، دارو و تجهیزات پزشکی با پیگیری منابع ارزی از بانک مرکزی و رفع مشکلات مرتبط در این حوزه در جهت سیستمی کردن فرایندهای مرتبط از جمله تخصیص و تأمین ارز، هماهنگی بین سامانه‌­ها، تنوع­ بخشی به شیوه­ های تأمین ارز، توزیع منابع ارزی در گروه های کالایی به نحوی که اولویت به واردات مواد اولیه باشد اقدام کرده است.
با توجه به اهمیت تامین کالاهای اساسی در کشور، وزارت صمت در 3 ماه گذشته و از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم پیگیری های لازم در رصد کالاهای رسوبی موجود در بنادر و گمرکات و تعجیل در تخلیه سریع کالاهای اساسی را در دستور کار داشته و در این زمینه در 3 ماه گذشته جلسات متعددی برای رفع مشکلات تشکیل شده است.
رصد کالا در زنجیره تجاری
رصد کالا در زنجیره تجاری نیز با توجه به اهمیت تامین به موقع کالاهای مورد نیاز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است لذا در سامانه جامع تجارت با توجه به تکالیف ناشی از ضوابط اختصاصی موضوع تبصره 4 ماده 18 بانک اطلاعاتی برای اقلام کالاهای اساسی و دارای اولویت به تفکیک فعالین زنجیره تأمین کالاها تشکیل شده است و با توجه به تکالیف ناشی از ضوابط اختصاصی نهاده‏ ها و کالاهای اساسی موضوع تبصره 4 الحاقی ماده 18 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و در راستای ایجاد اطلاعات و هوشمندسازی رصد کالا از مبدأ تا انتهای زنجیره تجاری پروژه رصد کالا در بخش تجارت داخلی از طریق سامانه جامع تجارت در حال انجام است.
عملکرد ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز
بر اساس تکالیف ناشی از آیین نامه ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص شناسه دار کردن کالاها ، سامانه شناسه کالا به صورت کامل عملیاتی شده و با توجه به تهیه و تدوین و ابلاغ دستورالعمل های اخذ و نصب شناسه کالا در گروه های مختلف فرآیند اخذ شناسه کالا به صورت مستمر ادامه دارد ، بطوریکه روزانه به تعداد کالاهایی که شناسه اخذ می‌کنند اضافه می‌شود و تا کنون بیش از 500 هزار شناسه کالا از سامانه شناسه کالا اخذ شده است و این روند تا شناسه دار شدن تمام کالاهای هدف ادامه خواهد یافت.
لجستیک و زیرساخت های تجاری
همچنین برخی از اقدامات وزارت صمت در حوزه لجستیک و زیرساخت‌های تجاری بررسی و پیگیری مشکلات و مسائل حوزه واردات و تولید تایر است و براین اساس رصد زنجیره تامین و توزیع تایر تا مصرف‌کننده نهایی بصورت مستمر توسط سامانه جامع تجارت عملیاتی شده است. پیگیری صادرات در حوزه تایرهای کشاورزی ،صنعتی و معدنی به میزان 30درصد تولید و صادرات 10 درصد تایر سواری با هدف تقویت بازارهای صادراتی از دیگر اقدامات وزارت صمت در این حوزه است.
تامین حدود 60 میلیون تن کالای اساسی و ضروری
تامین کالاهای اساسی و مهم یکی از دغدغه‌های دولت سیزدهم است و برگزاری جلسات منظم ستاد تنظیم بازار با حضور معاون اول رئیس جمهور نیز در این راستا بوده است، بنابراین در جلسات کارگروه تنظیم بازار برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای تامین نیاز کالاهای اساسی طی سه ماه گذشته انجام شده که پیگیری و هماهنگی لازم جهت تامین حدود 60 میلیون تن کالای اساسی و ضروری و مواد اولیه تولید با اولویت تامین از محل داخل (حدود 35میلیون تن) و برنامه‌ریزی واردات حدود 25 میلیون تن کسری به نسبت برنامه ریزی سه ماهه از اقدامات مهم این بخش است.
با توجه به مشکلاتی که در تامین گوشت مرغ و قیمت آن وجود داشت از تصمیمات ستاد تنظیم بازار وزارت صمت برای تنظیم بازار این کالای ضروری، انعقاد قرارداد با کشتارگاه ها وهماهنگی با اداره پست به منظور توزیع سیستمی گوشت مرغ مصرفی و الزام کلیه فعالین تجاری کشور به ثبت فرآیند ها از طریق سامانه جامع تجارت و ثبت انبارهای تحت اختیار در سامانه جامع انبارها برای تامین، توزیع و تنظیم بازار این محصول بوده است. از جمله اقداماتی دیگری که در حوزه تنظیم بازار می‌توان به آن اشاره داشت التهاب نسبی قیمت‌ها در بازار لوازم خانگی پس از انتشار اخبار ممنوعیت واردات لوازم خانگی کره‌ای به کشور بود که اگرچه این ممنوعیت از سال 97 اجرایی شده بود اما با انتشار مجدد این خبر دوباره نوسانات قیمتی در بازار مشهود شد که به گفته قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی پیرو نگرانی‌های ایجاد شده از این مساله با تصمیمات مناسب و برگزاری نشست‌های تخصصی با تولید کنندگان لوازم خانگی داخلی عرضه افزایش پیدا کرد و مشکلی در این حوزه ایجاد نشد، به طوری که بازار لوازم خانگی اکنون در آرامش است و هیچ تنشی در این حوزه وجود ندارد. گفتنی است هماهنگی با اتاق های اصناف و مرکز امور اصناف و تمامی فعالین تجاری به منظور اجرای سیاست‌ها و تصمیمات کارگروه تنظیم بازار و ضرورت درج کامل آمار و اطلاعات در سامانه جامع تجارت در طی سه ماهه گذشته از دیگر اقدامات وزارت صمت بوده است.
کاهش قیمت سیمان در پی اقدامات وزارت صمت
کنترل و رصدو پایش بازار محصولات پتروشیمی، فرآورده های نفتی و روغن موتور، محصولات فولادی، مسی، آلومینیومی و سرب و روی (فلزات)، سیمان، خودرو، لوازم خانگی به صورت روزآمد طی سه ماهه گذشته از اقدامات اساسی وزارت صمت بوده که در این راستا با الزام ثبت اطلاعات تولید، توزیع، فروش، واردات، صادرات سیمانان قیمت این کالا از حدود 80 هزار تومان به 35 هزار تومان در چند ماه اخیر کاهش یافت. از جمله اقدامات مشابه در این حوزه الزام ثبت اطلاعات تولید، توزیع، فروش، واردات، صادرات محصولات زنجیره فولاد و رصد الکترونیکی ثبت اطلاعات و تدوین شاخص ها و الزامات تنبیهی و تشویقی لازم بوده است. یکی از اقدامات وزارت صمت طی سه ماه گذشته در حوزه اصناف ساماندهی واحدهای فاقد پروانه کسب با نگاه به تجربیات گذشته و ضرورت‌های امروز بوده است که براین اساس در سه ماهه اخیر حدود 50 هزار واحد واحد فاقد پروانه شناساییو از این تعداد برای حدود 6 هزار واحد پروانه کسب صادر شده است.