سهیلا روزبان - براساس مصوبه شورای پول و اعتبار، نرخ سود سپرده گذاری بلندمدت یکساله در شبکه بانکی 15 درصد و سپرده گذاری کوتاه مدت 10 درصد است؛ همچنین بانک ها باید حداقل یک ماه را برای پرداخت سود سپرده کوتاه مدت درنظر گرفته و از پرداخت سود روزشمار بپرهیزند. حالا با بالارفتن نرخ تورم ، بسیاری منتظر تعیین تکلیف نرخ سود بانکی در سال 98 هستند . همتی که با تبدیل سود روز شمار سپرده های کوتاه مدت به ماه شمار نشان داده بود که بانک مرکزی در  کاهش نرخ سود بانکی چقدر مصمم است ، در 21 فرودین امسال نرخ سود سپرده ها را یکی از دلایل رشد نقدینگی در کشور دانسته و از کاهش آن در امسال  برای رونق تولید خبر داد. البته کاهش نرخ سود و افزایش سود موافقان و مخالفانی دارد .
برخی از کارشناسان اقتصادی این تغییر را بدون توجه به دیگر فاکتورهای اقتصاد، تصمیمی غیر کارشناسی می‌دانند.
هادی حق شناس اقتصاد دان در این باره به " نسیم اقتصاد" گفت: در حالت عادی باید نرخ سود بانک ها بیش از نرخ تورم تعیین شود اما در شرایط فعلی اقتصاد ایران این امر ناشدنی است.
احمد حاتمی یزد کارشناس بانکی هم از دیگر موافقان افزایش نرخ سود است. او با اشاره به اینکه افراد و گروه‌هایی که منابع مالی خود را در بازارهای طلا، سکه، ارز و مسکن، سرمایه‌گذاری کرده‌اند، از وضعیت تورمی سود برده‌اند، در این باره به " نسیم اقتصاد" می گوید: در مقابل افرادی که دارایشان را در بانک ها سپرده گذاری کردند ، در شرایط تورمی اخیر متضرر شدند و از رفاه آنها به شدت کاسته شد. او با اشاره به سرعت بالای رشد نقدینگی در ایران، گفت: در سال گذشته  روزی هزار یا یک هزار 200 میلیارد تومان به میزان نقدینگی جامعه افزوده شده است و احتمال می رود این روند هم ادامه پیدا کند.  
 
رشد نقدینگی حاصل سودهای بالای بانکی
 
 در این میان هستند فعالین اقتصادی که کاهش نرخ سود بانکی را ضروری می دانند . لاهوتی رییس کنفدراسیون صادرات اتاق بازرگانی در این باره به نسیم اقتصاد
 گفت:  از سال 1393 تا 1396  بانک‌ها راحت‌ترین و بهترین محل برای نگهداری پول‌ بودند. در شرایطی که بنگاه های اقتصادی بدون کسر مالیات تنها  10 تا 15 درصد سود کسب می کردند و سپرده گذاران بانک ها بالای 20 درصد سود دریافت می کردند بدون اینکه حتی یک ریال مالیات پرداخت کنند. او معتقد است بخشی از رشد نقدینگی که امروز شاهد آن هستیم ناشی از سودهای کلانی بود که نظام بانکی در سال های گذشته پرداخت می کرده است. بر اساس آخرین آماری که قائم مقام بانک مرکزی اعلام کرده نقدینگی  در 12 ماه منتهی به بهمن پارسال با  رشد 22.9  درصدی از 1.831 هزار میلیارد گذر کرده است .  
محمدحسین حسین‌زاده عضو کمیسیون اقتصادی مجلس از جمله نمایندگانی است که بخش زیادی از رشد  نقدینگی امروز را حاصل رقابت بانک برای پرداخت بیشتر سود می داند . به گفته او، در حال حاضر نوعی رقابت برای پرداخت سود بیشتر به سپرده گذاران در بانک ها ایجاد شده است. به گفته او، باید شرایطی را ایجاد کرد که سرمایه گذاری در تولید نسبت به دیگر بازارها مزیت داشته باشد . در این حالت است که می توان گفت سرمایه های ناشی از کاهش نرخ سود به سمت بازارهای مولد  و تولید می رود. در این نقدینگی چقدر رشد کرده است
 
لاهوتی  که معتقد است این روزها دیگر کسی ریسک بخش تولید را به جان نمی خرد، ادامه داد: در آن سالها که شرایط اقتصادی تقریبا با ثبات تر از حالا بود بسیاری از فعالین اقتصادی نسبت به این رویه هشدار داده و خواهان برنامه ریزی دولت برای رونق بازارهای همچون سرمایه و بخش تولید بودند.  
به گفته او، در حال حاضر بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی با نقطه سربه سر فعالیت می‌کنند اما نظام بانکی حداقل 15 درصد سود می‌دهد  و خود به عاملی برای رشد نقدینگی شده است.  بر اساس آخرین آمارها حجم نقدینگی از 460 هزار میلیارد تومان به حدود سه برابر در مدت 5 سال رسیده که البته این میزان از نقدینگی بین تمام اقشار جامعه به طور مساوی تقسیم نشده است.  
 
بانک ها دیگر تضمین کننده دارایی مردم نیستند
 
امروزه بیشترین انرژی ذهنی افراد صرف این موضوع می‌شود که چگونه ارزش اندک پس‌انداز خود را در مقابل تورم فزاینده حفظ کنند یا چطور راهکاری برای افزایش درآمد خود بیابند که روزبه‌روز در حال کاهش ارزش است.
اما در حالی بهارستان نشین ها   و بانک مرکزی این روزها به دنبال طرحی برای کاهش نرخ سود بانکی هستند که حق شناس اقتصاد دان معتقد است نمی توان با تعیین دستوری نرخ سود بانکی،  اقتصاد ایران را سامان دهی کرد. او می گوید : معمولا نوسانات نرخ سود را به نوسانات  نرخ تورم ربط می دهند غافل از اینکه  تورم خود  یک معلول است و علت آن را باید رشد نقدینگی است. البته علت تغییرات رشد نقدینگی به خاطر بدهی های دولت است . بدهی ها  هم خود یک معلول است  و علت عدم انظباط  پولی  و انباشت بدهی های گذشته است . بی انظباطی مالی را هم می توان به بهره وری پایین در اقتصاد ایران ربط داد .  
او با بیان اینکه در صورت کاهش نرخ سود بانکی، سپرده گذاری در بانک ها دیگر تضمین کننده حفظ دارایی آنها نیست، ادامه داد :  طبیعی است که در این حالت مردم رفتار عقلایی داشته باشند و برای اینکه ارزش نقدینگی خود را حفظ کننده به سراغ بازارهای دیگر بروند .  
به گفته این کارشناس بانکی در این حالت  کاهش نرخ سود بانکی  نه تنها ثبات آفرین نیست و بلکه می تواند به  اخلال در بازار پول منجر شود  و نقدینگی را به بازارهای موازی انتقال دهد.  
او در ادامه تجارت گذشته را یادآوری کرده و ادامه می دهد: نرخ سود در مجلس هفتم هم به صورت دستوری کاهش پیدا کرد و در کوتاه مدت به نظر مفید می آمد اما در میان مدت اقتصاد دوباره مسیر خود را طی کرد.  
این کارشناس بانکی بر این باور است که بانک مرکزی باید به استقلال خود فکر کند و تابع دستورات دولت نباشد ، نقش خرانه دولت را بازی نکند، شاخص های پولی را اصلاح کند و سیاست های پولی منظبطانه ای اتخاذ کند.  در این شرایط بازار آرام خواهد شد. البته این اصلاحات در 6 ماه یا یک سال محقق نمی شود و بیش از اینها زمان نیاز دارد .  
 
خطر تکرار تجربه موسسه های مالی اعتباری غیر مجاز  

"فرض کنید شما یک میلیون تومان در یک حساب سرمایه‌گذاری یک ساله با سود 15  درصد می‌گذارید. یک سال بعد، برای برداشتن اصل پول و سودش به بانک می‌روید. موجودی حساب شما در بهترین حالت  یک میلیون و 150  هزار تومان است. اما میزان خرسندی شما از این سود، به نرخ تورم نقطه به نقطه بستگی دارد." حاتمی یزد کارشناس بانکی  با اشاره به این مطلب اینگونه توضیح می دهد: فرض کنید نرخ تورم نقطه به نقطه  در یک سالی 45 درصد باشد. در آن صورت، قدرت خرید یک میلیون تومان شما در این یک سال، 450 هزار تومان کم شده است و با حساب سودی که از بانک گرفته‌اید، 300 هزار تومان هم زیان کرده‌اید که به آن سود حقیقی شما گفته می‌شود. در اقتصادهایی با تورم بالا، سود حقیقی معمولا منفی است و همین مسئله رقابت برای پرداخت سود بالاتر به سپرده‌ها را داغ می‌کند.
مدیر عامل سابق بانک صادرات با اشاره به اینکه  عدم افزایش نرخ سود بانکی باعث می‌‌‌‌‌‌‌شود که موسسه‌‌‌‌‌‌‌های غیرمتمرکز رشد کنند، ادامه داد : در حال حاضر بسیاری از بانک ها برای اینکه سپرده گذران خود را از دست ندهند ، سودهای بالای 20 درصد می دهند با این وجود مردم به دنبال موسسه هایی و سازمان هایی هستند که سود بیشتری پرداخت کنند.همین مساله موجب شده که  سازمان‌‌‌‌‌‌‌های کلاه‌‌‌‌‌‌‌بردار و فرصت‌‌‌‌‌‌‌طلب پول و سرمایه مردم را در قالب پیش‌‌‌‌‌‌‌فروش‌‌‌‌‌‌‌ها و پیشنهاد پرداخت سود بیشتر از مردم  دریافت کنند.