فروش 319 کیلو شمش طلا در مرکز مبادله+ قیمت
در بیست و چهارمین جلسه حراج شمش طلا در مرکز مبادله ایران با معامله 319...19 اردیبهشت 1403
اصلاح نظام بانکی و دست‌های پشت پرده؛ چه کسی می‌تواند انجام دهد؟/ آقای روحانی ترمز بانک‌ها را می‌کشد!
رییس جمهور با انتقاد تند از نظام بانکی، می‌گوید: ببینید یک موسسه غیرمجاز چه بلایی بر سر کشور آورد و خانوارها، سپرده‌گذاران و دولت را گرفتار کرد؛ اما اینکه چه اقداماتی برای پیشگیری از تکرار اینگونه موارد باید انجام داد، سوالی است که آقای روحانی و تیم اقتصای دولت باید به آن پاسخ بگویند.
به گزارش نسیم اقتصاد به نقل از الف، اصلاح نظام بانکی؛ برنامه‌ای که دولت تدبیر و امید می‌گوید به دنبال اجرای آن است و دولت‌های نهم و دهم هم با عنوان جراحی نظام بانکی از آن نام می‌بردند. در واقع، دولت‌ها مشکل لزوم تغییرات در نظام بانکی، اصلاح روش تسهیلات دهی، جذب سپرده، نرخ سود، نحوه تامین مالی طرح‌ها از سوی بانک‌ها و همچنین بنگاه‌داری بانک‌ها را به عنوان اشکالی بزرگ در سیستم اقتصادی کشور قبول دارند، اما یا اراده کافی برای انجام اصلاحات اساسی را ندارند و یا دست‌هایی این توان را از آنها گرفته است.
یکی از اساسی‌ترین اشکالات و ایراداتی که از سوی علما هم درباره نحوه عملکرد بانک‌ها مطرح شود، نوع تسهیلات دهی، اخذ جریمه بانکی و سود تسهیلات و سپرده است؛ تا جایی که برخی از علما در این‌باره حتی از وجود ربا در عملیات بانکی کشور نیز سخن گفته‌اند، اما در کمال تعجب باید گفت شاهد اصلاح رویه بانک‌ها در این زمینه‌ها نیستیم.
از آن‌سو یکی از مهم‌ترین گلایه‌ها و انتقادات مردم از عملکرد نظام بانکی نیز آن است که چگونه برای دریافت تسهیلات خُرد بانک‌ها به یاد اخذ تضامین کافی می‌افتند، ولی در مورد پرونده‌های کلان بانکی و تسهیلات چند هزار میلیاردی، بانک‌ها می‌توانند نه‌تنها از خیر دریافت تضمین کافی بگذرند، بلکه بعضا پیگیر بازگشت منابع خارج شده از بانک‌ها هم نمی‌شوند!
برخی می‌گویند دست‌هایی در کار است و به صورت پنهانی میلیاردها تومان از قدرت تسهیلات دهی بانک‌ها را می‌بلعد. همان دست‌هایی که در مواردی از سوی دستگاه قضایی نیز رو شد. پرونده‌های زیادی از پرداخت غیرقانونی هزاران میلیارد تومانی تسهیلات بانکی به افراد و گروه‌های خاص در طول سال‌های اخیر در نظام بانکی افشاء شده است.
اینها همه مشکلات نظام بانکی نیست، چون آنها امروز گرفتار بنگاه‌داری هم شده‌اند. بانک‌ها اموال و املاک فراوانی دارند که در برخی موارد نیز زیان ده هستند. برخی مدیران عامل بانکی می‌گویند، اینکه امروز اموال و املاک مازاد بانک ها سر به فلک کشیده، تصمیماتی خارج از نظام بانکی برای آنها بوده و در واقع بخشی از املاک مازاد بانک ها تحمیلی است!
مسعود کرباسیان؛ وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در این زمینه اقداماتی را انجام داده بود و حتی برنامه زمان‌بندی برای خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری را نیز مطرح می‌کرد، اما عمر وزارت وی چندان نبود که بتواند این برنامه را به سرانجام روشنی برساند.
امروز سوال این است که بانک‌ها بالاخره به کدام سو می‌روند؟ تا چه حد به املاک خود خواهند افزود؟ چرا بانک‌ها امروز به بنگاه‌های پولداری تبدیل شده‌اند که تمام خیابان‌ها، مراکز تجاری و مناطق گران قیمت شهر را به تسخیر خود در آورده‌اند؟ اگر صحبت از ورشکستگی برخی بانک‌ها و لزوم افزایش سرمایه اورژانسی برخی بانک‌های دولتی است، چگونه آنها می‌توانند میلیاردها تومان اموال داشته باشند، ولی ورشکسته شوند؟
حسن روحانی؛ رییس جمهور در 4 دی ماه امسال همزمان با ارائه لایحه بودجه سال 98 کل کشور به مجلس، انتقادات تندی را درباره عملکرد نظام بانکی داشته و عنوان کرد که ببینید یک موسسه غیرمجاز چه بلایی بر سر کشور آورد و خانوارها، سپرده‌گذاران و دولت را گرفتار کرد. اما اینکه چه اقداماتی برای پیشگیری از تکرار اینگونه موارد باید انجام داد، سوالی است که آقای روحانی و تیم اقتصای دولت باید به آن پاسخ بگویند.
رییس جمهور گفته بود: بانک‌ها دارای بنگاه‌ها و املاک مختلف و اموال غیرمنقول در سراسر کشور هستند، ولی اینها را نمی‌فروشند، بعد گفته می‌شود بانک‌ها نقدینگی ندارند. باید همه ملزم شوند و تمام بخش‌های دولت، اموال خودشان را عرضه کنند.
آقای روحانی اسفندماه سال گذشته در بانک مرکزی نیز مطالب تندی را درباره وضعیت شعب بانک‌ها مطرح کرده بود. وی پرسیده بود چرا یک بانک در یک خیابان این همه شعبه دارد؟ مبنای آن چیست؟ کجای دنیا اینگونه است؟ ابتدای خیابان می‌روی می‌بینی که تابلو این بانک است، وسط خیابان هم می‌روی دوباره تابلو همان بانک وجود دارد. در خیابان فرعی هم بروی باز هم تابلو همان بانک را می‌بینی. از کجا این همه ساختمان گران قیمت و پول را آورده‌اید؟ چرا پول مردم را حبس کردید و مرتبا شعبه راه می‌اندازید؟ چقدر ما شعبه نیاز داریم؟ مسیر راه چقدر باید باشد و مبنای جمعیتی چیست؟ شما در خارج اگر بخواهید یک شعبه دوم بانک را پیدا کنید، حتما باید با مترو و یا اتوبوس بروید و پیاده نمی‌توان به شعبه دوم آن بانک رسید. در اینجا می‌توان قدم به قدم تفریح کرد و در خیابان‌ها شعبات بانک‌ها را مشاهده کرد. چرا این پول‌ها گردش نمی‌کند؟ چرا پول مردم را حبس می‌کنید و شعبه ایجاد می‌کنید؟
به تازگی نیز عبدالناصر همتی؛ رییس کل بانک مرکزی خبر از برنامه ریزی برای انجام اصلاحات نظام بانکی داده و در اینستاگرام خود اعلام کرد: طی چند ماه اخیر، تمرکز بانک مرکزی بر بازار ارز وتلاش برای ایجاد ثبات در این بازار، این تصور را موجب شده که بانک مرکزی از موضوع مهم اصلاح نظام بانکی غفلت کرده یا آن را به تاخیر انداخته است.
وی نوشت: به اطلاع کارشناسان و صاحبنظران و مردم عزیز می رسانم طی سه ماه گذشته براساس مصوبات شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا و با تشکیل کمیته نقدینگی و بازار پول متشکل از جمعی از صاحبنظران اقتصادی، پولی و بانکی و مسولین بانک مرکزی و طی جلسات متعدد برنامه های لازم برای این امر خطیر طراحی شده و به یاری خداوند متعال به تدریج و با تایید مراجع ذیربط اجرایی خواهد شد.
رییس کل بانک مرکزی افزود: معضلات پیش انباشته در نظام بانکی و حساسیت این امر نیازمند دقت نظر و تدبیر لازم در اصلاح نظام بانکی است. پرهیز از تعجیل، تداوم ثبات بازار پول و صیانت از سپرده های مردم، پیش شرط های هر اقدامی در این زمینه است.
چندی پیش نیز سازمان برنامه و بودجه 14 راهکار برای اصلاح نظام بانکی ارائه کرد که یکی از این موارد تهیه و اجرای برنامه اصلاح نظام بانکی کشور که باید مشتمل بر بازبینی ترازنامه و سایر صورت‌های مالی بانک ها در چارچوب استاندارهای گزارشگری مالی بین‌الملل (IFRS) باشد، بود.
سازمان برنامه همچنین از لزوم برخورد با بانک‌های متخلف نیز سخن گفته و بر تفکیک بانک‌های دارای نسبت‌های ترازنامه‌ای مناسب از بانک‌های دارای نسبت‌های ترازنامه‌ای نامناسب و برخورد با بانک‌های متخلف و راه‌اندازی نظام حل و فصل و فراهم‌سازی امکان انحلال، توقف، ورشکستگی و ادغام بانک‌های دارای نسبت‌های ترازنامه‌ای نامناسب تاکید کرد.
با این وجود، روند عملکرد بانک‌ها طی سال‌های گذشته نه تنها برای دولت‌ها رضایت بخش نبوده، بلکه مردم نیز از عملکرد بانک‌ها رضایتی نداشته و همواره انتقادهای تندی در این‌باره عنوان می‌شود. مقامات ارشد بانک مرکزی می‌گویند به دنبال احیاء اعتبار نظام بانکی در نزد مردم هستند، اما بانک‌ها همچنان با چالش موسسات غیرمجاز، ورشکستگی، تعطیلی و نابودی دارایی های مردم مواجه هستند.
محمد خوش چهره؛ کارشناس مسائل اقتصادی در مورد اصلاح نظام بانکی می‌گوید: پیش از ورود به بحث اصلاح نظام بانکی باید مشخص شود، براساس چه الزام‌هایی باید اصلاح نظام بانکی پیگیری شود و پس از آن چه میزان قابلیت اجرای این قانون در کشور فراهم است. دستاوردهای طرح اصلاح نظام بانکی به طور قطع به نحوه اجرای اصلاح قانون وابسته است و البته از آنجا که اجرای درست قانون قابل پیش‌بینی نیست، نمی‌توان گفت که اصلاح در سیستم بانکی چه مسیری را دنبال می‌کند.
خوش چهره با تاکید براینکه به طور قطع بانک‌ها در برابر انجام اصلاحات ساختاری مقاومت‌هایی خواهند داشت و به راحتی به آن تن نخواهند داد، گفت: بانک‌ها اکنون به جای کمک به بخش‌های تولیدی در کشور جریان سوداگری و مداخله در بسیاری از بخش‌های اقتصادی را در پیش گرفته‌اند و بعید به نظر می‌رسد که بتوان بدون مقاومت انجام هر گونه اصلاحات را در سیستم بانکی دنبال کرد.
براساس این گزارش، نظام بانکی یکی از چالش‌های اقتصاد ایران است نیاز به اصلاح دارد ولی اکنون بیش از یک دهه است که سخن از اصلاح نظام بانکی مطرح شده و حتی هرزگاهی مجلس، دولت و... طرحی را برای اصلاح نظام بانکی ارائه می‌دهند، اما بعد از مدتی به فراموشی سپرده می‌شود؛ اصلاح نظام بانکی باید انجام شود، البته ملزماتی دارد، ولی هرچه این اقدام به تاخیر بیفتاد، مشکل آنها عمیق‌تر خواهد شد و اقتصاد ایران را با چالش جدی روبرو خواهند کرد.
یکی از اساسی‌ترین اشکالات و ایراداتی که از سوی علما هم درباره نحوه عملکرد بانک‌ها مطرح شود، نوع تسهیلات دهی، اخذ جریمه بانکی و سود تسهیلات و سپرده است؛ تا جایی که برخی از علما در این‌باره حتی از وجود ربا در عملیات بانکی کشور نیز سخن گفته‌اند، اما در کمال تعجب باید گفت شاهد اصلاح رویه بانک‌ها در این زمینه‌ها نیستیم.
از آن‌سو یکی از مهم‌ترین گلایه‌ها و انتقادات مردم از عملکرد نظام بانکی نیز آن است که چگونه برای دریافت تسهیلات خُرد بانک‌ها به یاد اخذ تضامین کافی می‌افتند، ولی در مورد پرونده‌های کلان بانکی و تسهیلات چند هزار میلیاردی، بانک‌ها می‌توانند نه‌تنها از خیر دریافت تضمین کافی بگذرند، بلکه بعضا پیگیر بازگشت منابع خارج شده از بانک‌ها هم نمی‌شوند!
برخی می‌گویند دست‌هایی در کار است و به صورت پنهانی میلیاردها تومان از قدرت تسهیلات دهی بانک‌ها را می‌بلعد. همان دست‌هایی که در مواردی از سوی دستگاه قضایی نیز رو شد. پرونده‌های زیادی از پرداخت غیرقانونی هزاران میلیارد تومانی تسهیلات بانکی به افراد و گروه‌های خاص در طول سال‌های اخیر در نظام بانکی افشاء شده است.
اینها همه مشکلات نظام بانکی نیست، چون آنها امروز گرفتار بنگاه‌داری هم شده‌اند. بانک‌ها اموال و املاک فراوانی دارند که در برخی موارد نیز زیان ده هستند. برخی مدیران عامل بانکی می‌گویند، اینکه امروز اموال و املاک مازاد بانک ها سر به فلک کشیده، تصمیماتی خارج از نظام بانکی برای آنها بوده و در واقع بخشی از املاک مازاد بانک ها تحمیلی است!
مسعود کرباسیان؛ وزیر سابق امور اقتصادی و دارایی در این زمینه اقداماتی را انجام داده بود و حتی برنامه زمان‌بندی برای خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری را نیز مطرح می‌کرد، اما عمر وزارت وی چندان نبود که بتواند این برنامه را به سرانجام روشنی برساند.
امروز سوال این است که بانک‌ها بالاخره به کدام سو می‌روند؟ تا چه حد به املاک خود خواهند افزود؟ چرا بانک‌ها امروز به بنگاه‌های پولداری تبدیل شده‌اند که تمام خیابان‌ها، مراکز تجاری و مناطق گران قیمت شهر را به تسخیر خود در آورده‌اند؟ اگر صحبت از ورشکستگی برخی بانک‌ها و لزوم افزایش سرمایه اورژانسی برخی بانک‌های دولتی است، چگونه آنها می‌توانند میلیاردها تومان اموال داشته باشند، ولی ورشکسته شوند؟
حسن روحانی؛ رییس جمهور در 4 دی ماه امسال همزمان با ارائه لایحه بودجه سال 98 کل کشور به مجلس، انتقادات تندی را درباره عملکرد نظام بانکی داشته و عنوان کرد که ببینید یک موسسه غیرمجاز چه بلایی بر سر کشور آورد و خانوارها، سپرده‌گذاران و دولت را گرفتار کرد. اما اینکه چه اقداماتی برای پیشگیری از تکرار اینگونه موارد باید انجام داد، سوالی است که آقای روحانی و تیم اقتصای دولت باید به آن پاسخ بگویند.
رییس جمهور گفته بود: بانک‌ها دارای بنگاه‌ها و املاک مختلف و اموال غیرمنقول در سراسر کشور هستند، ولی اینها را نمی‌فروشند، بعد گفته می‌شود بانک‌ها نقدینگی ندارند. باید همه ملزم شوند و تمام بخش‌های دولت، اموال خودشان را عرضه کنند.
آقای روحانی اسفندماه سال گذشته در بانک مرکزی نیز مطالب تندی را درباره وضعیت شعب بانک‌ها مطرح کرده بود. وی پرسیده بود چرا یک بانک در یک خیابان این همه شعبه دارد؟ مبنای آن چیست؟ کجای دنیا اینگونه است؟ ابتدای خیابان می‌روی می‌بینی که تابلو این بانک است، وسط خیابان هم می‌روی دوباره تابلو همان بانک وجود دارد. در خیابان فرعی هم بروی باز هم تابلو همان بانک را می‌بینی. از کجا این همه ساختمان گران قیمت و پول را آورده‌اید؟ چرا پول مردم را حبس کردید و مرتبا شعبه راه می‌اندازید؟ چقدر ما شعبه نیاز داریم؟ مسیر راه چقدر باید باشد و مبنای جمعیتی چیست؟ شما در خارج اگر بخواهید یک شعبه دوم بانک را پیدا کنید، حتما باید با مترو و یا اتوبوس بروید و پیاده نمی‌توان به شعبه دوم آن بانک رسید. در اینجا می‌توان قدم به قدم تفریح کرد و در خیابان‌ها شعبات بانک‌ها را مشاهده کرد. چرا این پول‌ها گردش نمی‌کند؟ چرا پول مردم را حبس می‌کنید و شعبه ایجاد می‌کنید؟
به تازگی نیز عبدالناصر همتی؛ رییس کل بانک مرکزی خبر از برنامه ریزی برای انجام اصلاحات نظام بانکی داده و در اینستاگرام خود اعلام کرد: طی چند ماه اخیر، تمرکز بانک مرکزی بر بازار ارز وتلاش برای ایجاد ثبات در این بازار، این تصور را موجب شده که بانک مرکزی از موضوع مهم اصلاح نظام بانکی غفلت کرده یا آن را به تاخیر انداخته است.
وی نوشت: به اطلاع کارشناسان و صاحبنظران و مردم عزیز می رسانم طی سه ماه گذشته براساس مصوبات شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا و با تشکیل کمیته نقدینگی و بازار پول متشکل از جمعی از صاحبنظران اقتصادی، پولی و بانکی و مسولین بانک مرکزی و طی جلسات متعدد برنامه های لازم برای این امر خطیر طراحی شده و به یاری خداوند متعال به تدریج و با تایید مراجع ذیربط اجرایی خواهد شد.
رییس کل بانک مرکزی افزود: معضلات پیش انباشته در نظام بانکی و حساسیت این امر نیازمند دقت نظر و تدبیر لازم در اصلاح نظام بانکی است. پرهیز از تعجیل، تداوم ثبات بازار پول و صیانت از سپرده های مردم، پیش شرط های هر اقدامی در این زمینه است.
چندی پیش نیز سازمان برنامه و بودجه 14 راهکار برای اصلاح نظام بانکی ارائه کرد که یکی از این موارد تهیه و اجرای برنامه اصلاح نظام بانکی کشور که باید مشتمل بر بازبینی ترازنامه و سایر صورت‌های مالی بانک ها در چارچوب استاندارهای گزارشگری مالی بین‌الملل (IFRS) باشد، بود.
سازمان برنامه همچنین از لزوم برخورد با بانک‌های متخلف نیز سخن گفته و بر تفکیک بانک‌های دارای نسبت‌های ترازنامه‌ای مناسب از بانک‌های دارای نسبت‌های ترازنامه‌ای نامناسب و برخورد با بانک‌های متخلف و راه‌اندازی نظام حل و فصل و فراهم‌سازی امکان انحلال، توقف، ورشکستگی و ادغام بانک‌های دارای نسبت‌های ترازنامه‌ای نامناسب تاکید کرد.
با این وجود، روند عملکرد بانک‌ها طی سال‌های گذشته نه تنها برای دولت‌ها رضایت بخش نبوده، بلکه مردم نیز از عملکرد بانک‌ها رضایتی نداشته و همواره انتقادهای تندی در این‌باره عنوان می‌شود. مقامات ارشد بانک مرکزی می‌گویند به دنبال احیاء اعتبار نظام بانکی در نزد مردم هستند، اما بانک‌ها همچنان با چالش موسسات غیرمجاز، ورشکستگی، تعطیلی و نابودی دارایی های مردم مواجه هستند.
محمد خوش چهره؛ کارشناس مسائل اقتصادی در مورد اصلاح نظام بانکی می‌گوید: پیش از ورود به بحث اصلاح نظام بانکی باید مشخص شود، براساس چه الزام‌هایی باید اصلاح نظام بانکی پیگیری شود و پس از آن چه میزان قابلیت اجرای این قانون در کشور فراهم است. دستاوردهای طرح اصلاح نظام بانکی به طور قطع به نحوه اجرای اصلاح قانون وابسته است و البته از آنجا که اجرای درست قانون قابل پیش‌بینی نیست، نمی‌توان گفت که اصلاح در سیستم بانکی چه مسیری را دنبال می‌کند.
خوش چهره با تاکید براینکه به طور قطع بانک‌ها در برابر انجام اصلاحات ساختاری مقاومت‌هایی خواهند داشت و به راحتی به آن تن نخواهند داد، گفت: بانک‌ها اکنون به جای کمک به بخش‌های تولیدی در کشور جریان سوداگری و مداخله در بسیاری از بخش‌های اقتصادی را در پیش گرفته‌اند و بعید به نظر می‌رسد که بتوان بدون مقاومت انجام هر گونه اصلاحات را در سیستم بانکی دنبال کرد.
براساس این گزارش، نظام بانکی یکی از چالش‌های اقتصاد ایران است نیاز به اصلاح دارد ولی اکنون بیش از یک دهه است که سخن از اصلاح نظام بانکی مطرح شده و حتی هرزگاهی مجلس، دولت و... طرحی را برای اصلاح نظام بانکی ارائه می‌دهند، اما بعد از مدتی به فراموشی سپرده می‌شود؛ اصلاح نظام بانکی باید انجام شود، البته ملزماتی دارد، ولی هرچه این اقدام به تاخیر بیفتاد، مشکل آنها عمیق‌تر خواهد شد و اقتصاد ایران را با چالش جدی روبرو خواهند کرد.
لینک کوتاه
نظرات شما