بررسی روند آماری نرخ تورم مرکز آمار و بانک مرکزی نشان میدهد نرخ تورم مرکز آمار با فاصله زمانی یک و یا حداکثر 2 ماهه به نرخ تورم بانک مرکزی میرسد؛ دلیل اصلی این اتفاق، محاسبه تغییرات قیمتها در 3 هفته یک از ماه است.
به گزارش
نسیم اقتصاد به نقل از فارس، نرخ تورم در پایان آذر ماه توسط بانک مرکزی 21.2 درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه 42.3 درصد محاسبه شد؛ اما مرکز آمار ایران نرخ تورم را 18 درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه را 37.4 درصد اعلام کرد.
رقم تورم 18 درصدی مرکز آمار متناسب با نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی در آبان ماه و نرخ تورم نقطه به نقطه این مرکز نزدیک به نرخ تورم نقطه به نقطه اعلام شده از سوی بانک مرکزی در مهر ماه است. در واقع مرکز آمار با فاصله زمانی یک ماهه یا دو ماهه ارقام تورمی مشابه با ارقام بانک مرکزی را منتشر میکند.
پیش از این بارها درخصوص علت تفاوت محاسبات بانک مرکزی و مرکز آمار ایران اظهارنظر شده است. یکی از دلایل، تفاوت سال پایه بود که این تفاوت با تعیین سال 95 به عنوان سال پایه توسط هر دو نهاد، از بین رفت.
یکی دیگر از تفاوتها، دایره مناطق مورد بررسی بود. بانک مرکزی فقط قیمت کالاها و خدمات در شهرها و شهرستانها را محاسبه و بررسی میکند اما مرکز آمار ایران علاوه بر مناطق شهری مناطق روستایی را هم محاسبه میکند. تفاوت در تعداد و نوع اقلام و وزن سبد کالاها از دیگر تفاوتهای محاسباتی این دو نهاد است.
اما یکی از تفاوتهای اصلی که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است، بازههای زمانی محاسبه تغییرات قیمت کالاها و خدمات است. طبق اطلاعات به دست آمده، مرکز آمار ایران تغییرات قیمتها در طول سه هفته از یک ماه را محاسبه میکند اما بانک مرکزی تغییرات قیمتها را در طول یک ماه ارزیابی میکند. به همین دلیل مرکز آمار با یک گپ یک تا دو ماهه به نرخهایی نزدیک به ارقامی میرسد که بانک مرکزی یک یا دو ماه قبل محاسبه کرده است.
در واقع با توجه به اینکه تغییرات قیمتها در ماههای اخیر روندی صعود داشته است، تغییرات قیمتها در هفته پایانی ماه در ارقام مرکز آمار محاسبه نمیشود. اما در ماه بعد، در سه هفته مورد بررسی تغییرات قیمت کالاها و خدمات اضافه شده و تغییرات اعمال میشود. به همین دلیل است که نرخ تورم مرکز آمار در یک ماه بین اعداد تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی بین دو ماه قبل است. به عنوان مثال نرخ تورم نقطه به نقطه آذرماه مرکز آمار رقمی بین تورم مهر و آبان بانک مرکزی است.
علت اینکه مرکز آمار سه هفته در ماه را محاسبه میکند، تسریع در انتشار گزارش نرخ تورم است چرا که مرکز آمار نرخ تورم را در اولین روز ماه منتشر میکند. به عبارت دیگر اطلاعاتی که به طور معمول تا یک روز قبل از آن به دست آمده، در کمتر از 24 ساعت منتشر میکند اما گزارش تورم بانک مرکزی در پنجمین روز ماه منتشر میشود.
دولت به دلیل عبور نرخ تورم نقطه به نقطه از مرز 40 درصد در آمار بانک مرکزی، دستور به حذف و عدم انتشار این آمار داد و به نظر میرسد اگر مرکز آمار مجاز به تهیه آزادانه گزارش تورم باشد، تا یک ماه و حداکثر دو ماه آینده به همان عدد بانک مرکزی خواهد رسید و باید دید در آن زمان دولت چه واکنشی نسبت به ارقام گزارش تورم مرکز آمار خواهد داد.
ارقام جدول و منحنی زیر دقیقا نشان میدهد که مرکز آمار همان سیر تورمی را دنبال میکند که بانک مرکزی پیشتر به آن رسیده است.
دوره |
تورم بانک مرکزی |
تورم مرکز آمار |
تورم نقطه به نقطه بانک مرکزی |
تورم نقطه به نقطه مرکز آمار |
آذر |
21.2 |
18 |
42.3 |
37.4 |
آبان |
18.4 |
15.6 |
39.9 |
34.9 |
مهر |
15.9 |
13.4 |
36.9 |
32.8 |
شهریور |
13.5 |
11.3 |
31.4 |
25.7 |
مرداد |
11.5 |
9.7 |
24.2 |
19.3 |
تیر |
10.2 |
8.7 |
18 |
13.8 |
خرداد |
9.4 |
8.2 |
13.7 |
10.2 |
اردیبهشت |
9.1 |
8 |
9.7 |
8.3 |
فروردین |
9.2 |
8.1 |
7.9 |
7.2 |
لینک کوتاه
اخبار مرتبط
معاون امور بین الملل بانک مرکزی در نخستین جلسه وزرای اقتصاد و روسای بانک های مرکزی عضو... 14 اسفند 1402
در حالی که آمار رسمی مربوط به تحولات بازار مسکن شهر تهران در آذرماه، چند روز قبل، از سوی... 12 دی 1402
قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که در جلسه علنی مورخ 30 خرداد 1402 مجلس شورای اسلامی... 12 آذر 1402
بانک مرکزی اعلام کرد: بهمنظور حمایت از مستأجرین و در راستای اجرای مصوبه مورخ... 3 مهر 1402
عباس آرگون گفت: بانک مرکزی توانسته به منابعی دسترسی پیدا کند که قبلاً به دولت ریال آن را... 25 مرداد 1402
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: بانک مرکزی موظف به هدایت، نظارت و ساماندهی بازار... 16 مرداد 1402
معاون نظارت بانک مرکزی ضمن تشریح اقدامات انجام شده در زمینه تسهیلگری پرداخت وامهای... 24 تیر 1402
بانک مرکزی در راستای تقویت تشکیل سرمایه ثابت و تامین منابع ارزی برای تکمیل پروژههای... 17 تیر 1402
نظرات شما