نسیم اقتصاد- چند سالی است که استفاده از اپلیکیشن‌ها برای کوچک و بزرگ سختی گذشته را ندارد و بخشی از زندگی روزمره اکثریت شده است. مکالمات تلفنی از هر گوشه دنیا بدون پرداخت هزینه های کلان، ارسال پیام، تصویر، ویدئو و ... برای دوستان و آشنایان و در اولویت سادگی و در دسترس بودن آنها از جمله جذابیت‌هایی است که سیر کثیری از افراد را به سوی خود کشانده است.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری نسیم اقتصاد، از ابتدای ورود اپلیکیشن‌ها بسیاری از افراد در پناه آنها به درآمدزایی پرداختند. برخی با استفاده از نرم افزار ساخته شده و استفاده از امکانات درون آن و برخی دیگر با طراحی اپلیکیشنی جدید.
اما یکی از جذاب‌ترین و پر طرفدارترین آنها نرم‌افزارهای حمل و نقل شهری بود چراکه هم در هزینه و هم در وقت صرفه‌جویی می‌کند. هرچند در ابتدا این اپلیکیشن‌ها خیلی مورد استقبال قرار نگرفت اما حدود یک سال است که سرعت قابل توجهی در جذب مخاطب داشته؛ به حدی که آژانس‌های کرایه خودرو را نگران کرد.
حدود سه سال پیش یک استارتاپ برای ارائه خدمات آنلاین مسافربری در تهران با نام «تاکسی یاب» فعالیت خودر را آغاز کرد و پس از آن نام خود را به «اسنپ» تغییر داد. ایده این استارتاپ از سرویس‌های خدمات‌رسان مشابه در کشورهای دیگر از جمله «اوبر» گرفته شد.
بر اساس این گزارش، شهرام شاهکار بنیانگذار اسنپ درباره شروع به کار این مجموعه در مصاحبه‌ای گفته:«ما تابستان 93 و با نام تاکسی‌یاب کارمان را شروع کردیم. خرداد 94 بود که به اسنپ تغییر نام دادیم و نسخه آزمایشی اپلیکیشن اسنپ را ارائه کردیم. آبان ماه سال گذشته هم نسخه 2 اسنپ متولد شد. اما دلیل این تغییر نام بیشتر به سیاست‌های ما در حوزه گسترش فعالیت‌هایمان برمی‌گشت. واژه «تاکسی یاب»، بیشتر به حمل‌ونقل مسافر اشاره می‌کند اما ایده ما برای اسنپ چیزی فراتر از جابجایی مسافر است و قصد داریم در حوزه‌های دیگری هم فعالیتمان را گسترش دهیم.» اکنون آمارهای مشخصی برای تعداد رانندگانی که با این مجموعه فعالیت می کنند اعلام نشده است اما آمارهای غیر رسمی تعداد رانندگان را حتی تا 40 هزار هم بیان می کنند و نشان از اشتغالزایی گسترده آن دارد.
در این مدت مخالفت‌ها، مشکلات و سدهایی سر راه این نوع فعالیت‌ها قرار گرفت اما استقبال مردمی مانع از لغو کار آنها شد. کاهش زمان انتظار برای دریافت خودرو، رفع مشکلات کمبود خودرو در آژانس‌ها، کاهش هزینه پرداختی از سوی مسافر، عدم پرداخت کارمزد توسط رانندگان خودرو، عدم اتلاف زمان جهت انتظار برای درخواست مسافر، کاهش مصرف سوخت جهت طی مسیر‌ تا مکان مورد انتظار مسافر و همچنین عدم بازگشت بدون مسافر خودرو در مسیر بازگشت و بسیاری موارد دیگر از جمله مزایای خدمات آنلاین مسافربری است که باعث شد تا نسخه دیگری به نام «تپ‌سی» نیز به بازار بیاید و باعث رقابت در ارائه خدمات و کاش هزینه‌ها شود.
پس از همه گیر شدن این نرم افزارها، آژانس‌های کرایه خودرو احساس خطر کرده و شکایت‌هایی را تنظیم کردند که کاری از پیش نبرد و در این راستا علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران گفت: صدور پروانه تپ‌سی هنوز کامل نشده اما شرکت اسنپ تقریبا پرونده‌اش کامل شده اما یک مسئله امنیتی دارد که در حال رسیدگی و برطرف کردن آن است. همه مشاغل نوین موجود در واحدهای صنفی درخواست دریافت مجوز داشته‌اند و پرونده‌شان در حال رسیدگی بوده یا برایشان پروانه صادر شده است اما در این میان دو شرکت اسنپ و تپ‌سی در حال تکمیل پرونده و رسیدگی برای دریافت مجوز هستند.
فاضلی با بیان اینکه از مشاغل نوین حمایت می‌کنیم، افزود: اتحادیه‌ تاکسیرانی درخواست بسته شدن این دو شرکت اسنپ و تپ‌سی را داده بود اما بنده با آنها مخالفت و اعلام کرده‌ام، مشاغل سنتی نیز باید کمک شوند تا به این سمت حرکت کنند و مانند این دو شرکت از تکنولوژی‌های روز دنیا بهره‌گیرند.
همچنین محمدرضا رضوی، رئیس موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی پیشرفت موج‌های تکنولوژی و کسب و کارهای فناورانه را اجتناب ناپذیر عنوان کرد و گفت: نمی‌توان جلوی سرویس‌هایی چون «اسنپ» و «تپسی» را گرفت. زمانی در دهه شصت برای داشتن دستگاه فکس باید مجوز تهیه می‌شد تا فقط یک فقره از آن را به شخص مدیر سازمان تحویل می دادند، اما امروز می بینیم چطور پیام ها به انواع مختلف مخابره می‌شوند و باید گفت که در برابر پیشرفت فناوری و پدیده هایی که با خود می آورد، نمی‌توان به زور متوسل شد.
او با اشاره به موضوع تاکسی های اینترنتی به عنوان مصداق کسب و کاهای نوینی که در ایران مورد اعتراض قرار گرفتند، گفت: نباید تلاش کرد مسیر پیشرفت را برای حفظ ساختار سنتی بسته نگه داشت، چراکه اگر توانستیم جلوی اینترنت، ماهواره و نرم‌افزارهایی که امروز همه از آنها استفاده می‌کنند را بگیریم، جلوی «اسنپ» و «تپسی» را هم می‌توانیم، بگیریم.
رئیس موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی با اشاره به اعتراض رانندگان تاکسی به اینکه تاکسی های اینترنتی به بازار رانندگان سنتی آسیب می‌زند، اظهار کرد: در حوزه اشتغال باید این را هم در نظر گرفت که به واسطه این نرم افزار ها تعداد زیادی فرصت شغلی برای جوان‌هایی که در آن فعال هستند به وجود آمده که امکان اشتغال این افراد در ساختار سنتی وجود نداشت.
 
پس از اینگونه حمایت‌ها از سوی رئیس اتاق اصناف ایران، رئیس موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی و همچنین وزیر ارتباطات به نظر می‌رسد، تاکسیرانی نیز به تکاپو افتاده و قرار است، اپلیکیشن مخصوصی را در این زمینه به زودی ارائه کند. در واقع بعد از ماه‌ها حاشیه‌سازی برای دو آپلیکیشن «اسنپ» و «تپسی» که به عنوان آژانس مسافربری آنلاین فعالیت می‌کنند و با قیمت‌ها و خدماتی که به مسافران ارائه می‌دهند، متقاضیان خود را بدست آورده‌اند؛ اکنون تاکسیرانی تهران نهادی زیر مجموعه شهرداری نیز تصمیم گرفته است به عنوان یک نهاد شبه‌دولتی با راه‌اندازی یک اپلیکیشن به نام «کارپینو» وارد رقابت عملی با آن‌ها شود. تاکسرانی تهران و البته رانندگان تاکسی‌های تهران در ماه‌های گذشته جزو منتقدان اصلی «اسنپ» و «‌تپسی» بودند تا جایی که بارها به فعالیت این دو اپلیکیشن اعتراض کردند و حتی گروهی از رانندگان تاکسی یک بار جلوی ساختمان مجلس شورای اسلامی دست به برپایی تجمع زدند تا صدایشان را به گوش نمایندگان مجلس برسانند. رانندگانی که شعار می دادند: «نرم افزار نفوذی نابود باید گردد» و «اسنپ آمریکایی نابود باید گردد».
اما حالا قرار است، بخشی از همین رانندگان تاکسی‌های معترض به جای شعاردادن علیه اپلیکیشن‌های آنلاین مسافربری خود در مجموعه‌ای مشابه که تاکسیرانی تهران راه‌اندازی کرده است، کار کنند و به جای تخریب وارد گود رقابت عملی با این دو اپلیکیشن شوند؛ رقابتی که به نظر مثبت می‌رسد و باعث ارائه خدمات مناسب‌تر با قیمت پایین‌تر خواهد شد.
در این‌باره مازیار حسنی، معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران از راه اندازی اپلیکیشن تاکسیرانی برای جابه جایی مسافران از اسفند سال 95 خبر داد  و گفت: فعلا 2500 راننده تاکسی در این سامانه فعال شده‌اند و 12 هزار و 500 نفر هم در نوبت آموزش قرار دارند. او البته تلاش کرد تا بار دیگر به نوعی مخالفت خود را با فعالیت دو اپلیکیشن اسنپ و تپسی بدون عنوان کردن نام آن‌ها با تاکید روی کلمه «مجوز داشتن» کارپینو اعلام کند: «کارپینو به‌عنوان اولین و تنها اپلیکیشن درخواست تاکسی دارای مجوز از اواخر اسفند ماه‌ سال 95 به صورت پایلوت آغاز به کار کرده است؛ این اپلیکیشن اولین سامانه اینترنتی برای درخواست تاکسی‌های رسمی در شهر تهران است. از این طریق می‌توان درخواست سفر مسافران را به رانندگان، جهت تخصیص تاکسی ارسال کرد.»
او همچنین بدون اشاره به اینکه تاکسی رانی به دلیل از دست دادن تعداد زیادی از مشتریان خود به نوعی مجبور به راه اندازی این اپلیکیشن شده است، گفت:« استفاده صحیح از تکنولوژی در راستای افزایش درآمد راننده و خدمت ارایه‌شده به مسافر همواره مورد توجه ما بوده است. یکی از اهداف ما تغییر سازوکار حرفه قدیمی و با اهمیتی چون تاکسیرانی با بهره‌مندی از فناوری است؛ چراکه معتقدیم استفاده از تکنولوژی‌های نوین می‌تواند ما را در زمینه مدیریت ترافیک و افزایش کارایی کمک کند؛ چراکه این اپلیکیشن‌ها واسطه‌ای بین مسافر و رانندگان هستند که به دلیل سهولت دسترسی می‌توانند تقاضای سفر را کاهش دهند و با افزایش درآمد رانندگان زمینه رضایت هر دو طرف موضوع را فراهم کنند.» به گفته این معاون شهردار تهران از زمان راه اندازی کارپینو تاکنون 11 هزار و 500 نفر این اپیلیکیشن را دانلود کرده  و 2600 سفر موفق صورت گرفته است که او این موضوع را «استقبال گسترده» می‌داند.
در راستای تایید این نرم افزار میثم مظفر، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرتهران نیز تاکید کرد: تنها تاکسی‌های شهر تهران مجاز به فعالیت در این نرم افزار موبایلی خواهند بود. این نرم‌افزار، اولین مجموعه مجاز و دارای استانداردهای لازم جابه‌جایی مسافر از مراجع قانونی است. همچنین تمام رانندگان مجاز تاییدیه‌های جسمی و روانی را از شرکت شهر سالم شهرداری تهران دریافت می‌کنند. تفاوت نرم افزار ارائه شده توسط تاکسیرانی پایتخت با نرم افزارهای مشابه در این است که مسافرین تاکسی‌ها تحت پوشش بیمه سرنشین خواهند بود.
همچنین مازیار حسینی معاون حمل ونقل ترافیک شهرداری تهران یکی از مهم‌ترین شاخص‌های این سامانه را رانندگان دارای گواهی سلامت دانست و گفت: شرکت شهر سالم شهرداری تهران، طی همکاری با سازمان تاکسیرانی تهران و با بهره مندی از متخصصان امور سلامت، به بررسی مسائل جسمانی و روانی رانندگان شاغل در ناوگان تاکسیرانی می‌پردازد و رانندگان تنها در صورتی که از صلاحیت لازم برخوردار باشند، می‌توانند به ارائه خدمت به مسافرین بپردازند و این درحالیست که همچنین کسب گواهی عدم سوء پیشینه و عدم اعتیاد به مواد مخدر هم برای رانندگان الزامی است. اطلاعات هر یک از رانندگان نزد سازمان تاکسیرانی محفوظ و در عین حال قابل دسترس است و مسافران با علم به اینکه در حال سفر با اشخاصی دارای هویت ثبت شده و عدم سوء پیشینه هستند، با خیالی آسوده از این سرویس استفاده می‌کنند و علاوه براین تمامی خودروهای این سامانه به صورت کامل مورد رصد سیستم‌های نظارتی قرار دارند. همچنین علاوه بر پوشش‌های بیمه‌ای برای تاکسی‌رانان، حتی مسافران نیز تحت پوشش بیمه سرنشین هستند و سقف پوشش بیمه‌ای برای سرنشینان تاکسی‌های مورد تایید معاونت حمل و نقل و ترافیک بسیار بالاتر از سطح معمول است.
به نظر می‌رسد، رقابت شدیدی میان این اپلیکیشن‌ها بوجود بیاید چرا که از نظر نوع خدمات و زیرمجموعه‌هایشان تفاوت آن چنانی با یکدیگر ندارند و حتی شباهت زیادی هم دارند اما نکته مهم در این بین قیمت است که به نظر می رسد، حرف اول را از این پس خواهد زد؛ هرکسی قیمت پایین‌تر و خدمات بهتری ارائه دهد،برنده خواهد بود. موضوعی که از این پس حتما بین این اپلیکیشن ها از سوی مسافران مقایسه خواهد شد و بعد سفارش نهایی تایید می شود. اتفاقی که می‌تواند به عنوان یک نمونه خوب و رقابت واقعی برای خدمات‌دهی به مردم الگو شود.
هرچند که احسان جهانی، مدیرعامل کارپینو اعلام کرده است که قرار نیست آن ها وارد «جنگ قیمتی» شوند: ما قرار نیست وارد جنگ قیمتی بشویم و مزیت رقابتی قیمتی داشته باشیم. ما به لحاظ قیمتی مشکلی نداریم و نمی‌خواهیم در این بخش رقابت کنیم. در مناطق طرح ترافیک قیمت کارپینو کمتر از دو رقیب و در خارج از منطقه طرح نزدیک به دو رقیب دیگر خواهد بود.
همچنین علیرضا قنادان، رییس هیات‌مدیره کارپینو هم گفته: ما به خاطر ریسک سرمایه‌گذاری در ناوگان غیررسمی، به دنبال مجوز و ناوگان رسمی رفتیم. قشر تاکسیران در طول سال‌های گذشته سرویس مناسبی را ارائه نداده‌اند و این نخستین چالش است. وقتی شما در مدلی کار می‌کنید که نقشی برای مسافر قائل نیست، نمی‌توانید سرویس خوب ارائه دهید. ما وارد فضای ریسکی شده‌ایم و ممکن است، زمان ببرد که بتوانیم راه‌اندازی سرویس داشته باشیم. در تهران 40 هزار نفر تاکسی گردشی دارند که باید آنها را ساماندهی کنیم. هیچ کدام از اپلیکیشن‌های ایرانی که سرویس می‌دهند، وارد حوزه نوآوری نشده‌اند. ما سراغ خدمات نوآورانه‌تر خواهیم رفت.
بر این اساس به نظر می‌رسد شرایط مساعدی برای مسافران از نظر خدمات و هزینه فراهم شود و همچنین در این راستا، اشتغالزایی‌هایی صورت گرفته و خواهد گرفت که نشانه‌های خوبی برای آینده خدمات‌دهی با تمرکز بر رضایت مشتری خواهد بود.
 

لینک کوتاه

• 
• 
• 
• 
• 
•