به گزارش نسیم اقتصاد به نقل از ایسنا، با نزدیک شدن به فصل سرما و افزایش نیاز به تأمین پایدار و ایمن گاز طبیعی در کشور، شرکت‌های فعال در زنجیره انتقال و توزیع گاز، با موقعیت‌های ویژه‌ای مواجه می‌شوند. شرکت انتقال گاز ایران، به‌عنوان یکی از ارکان حیاتی تأمین انرژی کشور، با هدف تضمین پایداری جریان گاز و جلوگیری از هرگونه اختلال در شبکه، اقدام‌های پیشگیرانه و برنامه‌ریزی‌های جامع خود را برای مقابله با شرایط سخت سرما و زمستان انجام داده است؛ به‌گونه‌ای که پیمان خضرایی-مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران- از آمادگی کامل این شرکت برای عبور از فصل سرد زمستان خبر می‌دهد. 

شبکه انتقال گاز و لزوم آمادگی آن در همه فصول سال، به‌ویژه زمستان، همواره در دستور کار متولی یا همان شرکت انتقال گاز ایران قرار داشته است و امسال نیز با نزدیک شدن به دوره سرما، این آمادگی همچون دوره‌های گذشته وجود دارد.

600 مورد بازبینی در شبکه انتقال گاز

مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران با تأکید بر اینکه این شرکت برای گذر از فصل سرما در آمادگی کامل به سر می‌برد، تصریح کرد: با توجه به انجام تعمیرات اساسی، بازبینی‌های فنی و آماده‌سازی شبکه در ماه‌های گذشته، اکنون تمام خطوط لوله و ایستگاه‌های تقویت فشار گاز در وضعیت عملیاتی مطلوب قرار دارند.

خضرایی با بیان اینکه از هم‌اکنون وارد آرایش زمستانی شده‌ایم و با حداکثر توان، آماده انتقال پایدار گاز به سراسر کشور هستیم، گفت « همه اقدام‌های مربوط به نگهداری و تعمیرات به‌موقع انجام شده و پیش‌بینی می‌شود امسال نیز همانند سال‌های گذشته، هیچ‌گونه مشکل خاصی در شبکه انتقال نداشته باشیم، همچنین با توسعه خطوط جدید و افزایش ایستگاه‌های تقویت فشار گاز، پایداری شبکه به‌طور محسوس افزایش یافته است.  در 6 ماه نخست امسال، بیش از 600 مورد تعمیر در خطوط لوله سراسری (بیشتر در خطوط سوم، چهارم و هشتم سراسری) و 500 شاخه لوله در خطوط اصلی، همچنین پایش 450 کیلومتر از خط هشتم و دهم سراسری انجام شده است.

وی با اشاره به دارایی‌های فیزیکی شرکت انتقال گاز ایران بیان کرد: هم‌اکنون 95 ایستگاه در شبکه انتقال گاز کشور فعال است و تا پایان امسال دو ایستگاه جدید نیز (لامرد و اردستان 8) به بهره‌برداری خواهند رسید.

مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران با تأکید بر نقش مدیریت مصرف اظهار کرد: در کنار تلاش‌های فنی همکاران در شرکت انتقال گاز ایران، همراهی مردم در صرفه‌جویی و رعایت الگوی مصرف گاز نیز اهمیت زیادی دارد. با همکاری مشترک میان شرکت ملی گاز ایران، صنایع پرمصرف و مصرف‌کنندگان خانگی، امیدواریم امسال نیز شاهد هیچ‌گونه قطع گاز در بخش‌های مختلف کشور نباشیم.

توسعه خطوط و افزایش قابلیت پایداری شبکه

خضرایی با اشاره به اجرای طرح‌های توسعه‌ای اخیر در این شرکت گفت: در پروژه‌های جدید، خط نهم سراسری گاز به مدار آمده و به خط ششم که از خطوط قدیمی‌تر شبکه به شمار می‌آید، متصل شده است. این اتصال، پایداری شبکه انتقال را افزایش می‌دهد و موجب می‌شود در شرایط مختلف عملیاتی، شبکه تنها به یک مسیر وابسته نباشد.

وی افزود: با اتصال شمال و جنوب کشور، امکان مانور عملیاتی در کوتاه‌ترین زمان فراهم شده است تا در فصل سرما، گاز به‌سرعت به مصرف‌کنندگان عمده برسد.

مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران با اعلام پایان دوره تعمیرات اساسی تاسیسات انتقال گاز گفت: اکنون تمام برنامه‌های تعمیراتی به اتمام رسیده و همه تاسیسات انتقال گاز در آمادگی کامل قرار دارند. هدف این است که با تکیه بر دانش فنی و تجربه نیروهای متخصص، انتقال پایدار و بدون وقفه گاز را در فصل سرد سال تضمین کنیم و فصلی مطمئن و آرام برای مشترکان رقم بزنیم.

دستاورد ملی در ساخت سیستم کنترل توربین آمریکایی

خضرایی دبا اشاره به بومی‌سازی سیستم کنترل توربین‌های آمریکایی در شرکت انتقال گاز ایران اظهار کرد: در پی تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های فنی در تأمین قطعات و تجهیزات خارجی، متخصصان شرکت انتقال گاز ایران توانستند برای نخستین بار در کشور، سیستم کنترل توربین‌های آمریکایی را با تکیه بر دانش بومی طراحی و اجرا کنند. این اقدام که در ایستگاه تقویت فشار گاز پتاوه انجام شده، نقطه عطفی در مسیر استقلال فنی کشور در حوزه انتقال گاز به‌شمار می‌آید.

وی با بیان اینکه پتاوه یکی از ایستگاه‌های مهم تقویت فشار گاز کشور به‌شمار می‌رود که در آن توربین‌هایی آمریکایی نصب شده بود، تصریح کرد: سیستم کنترل این توربین‌ها از جمله پیشرفته‌ترین فناوری‌های موجود در جهان و از نظر نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، نیز دارای ساختاری بسیار پیچیده هستند.

مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران افزود: به‌دلیل تحریم‌ها، امکان تأمین قطعات و پشتیبانی سیستم کنترل آنها وجود نداشت، از این ‌رو تعمیر و نگهداری آنها بدون دسترسی به سازنده تقریباً ناممکن است.

به گفته خضرایی، حمایت و پیگیری مستمر مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران سبب شد همکاران واحدهای فنی و مهندسی شرکت انتقال گاز ایران، ایده ساخت سیستم کنترل بومی را با جدیت دنبال کنند.

وی بیان کرد: با توجه به شرایط موجود (تحریم) یا باید از مسیر دشوار طراحی و ساخت کامل سیستم کنترل جدید وارد می‌شدیم یا فعالیت این توربین‌ها را متوقف می‌کردیم.

مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران توضیح داد: با توجه به نبود امکان همکاری با برخی شرکت‌های خارجی به‌صورت خاص و بازماندن شرکت‌های داخلی، از ادامه کار در مراحل ابتدایی پروژه تصمیم گرفته شد این مسئولیت سنگین به‌صورت کامل در داخل مجموعه انجام شود، زیرا به توانمندی مهندسان و همکارانمان در صنعت گاز باور داشتیم.

خضرایی با اشاره به حساسیت فنی این پروژه اظهار کرد: سیستم کنترل توربین‌های گازی، مغز تصمیم‌گیرنده واحد تقویت فشار محسوب می‌شود و کوچک‌ترین خطا در طراحی یا اجرای آن عملکرد کل ایستگاه را مختل می‌کند. با وجود این متخصصان شرکت انتقال گاز ایران با مطالعه دقیق و تحلیل منطق رفتاری سیستم‌های غربی موفق شدند الگوریتم‌های کنترلی و ورودی‌های آن را استخراج و با بازنویسی آنها در قالب زبان‌های برنامه‌نویسی صنعتی، کنترل‌گر جدید را طراحی و پیاده‌سازی کنند.

وی درباره نحوه پیاده‌سازی سیستم کنترلی توربین‌های پتاوه افزود: برای اجرای این طرح از سامانه کنترل خودکار صنعتی (PLC) استفاده شد که در بازار موجود و مختص توربین خاصی طراحی نشده بود.

به گفته مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران، با برنامه‌نویسی دقیق و اختصاصی، این سامانه‌های کنترل خودکار به‌گونه‌ای تنظیم شدند که بتوانند رفتار کنترلی مشابه سیستم اصلی آمریکایی را بازآفرینی کنند. این اقدام منحصربه‌فرد نه‌تنها مشکل اساسی ایستگاه پتاوه را برطرف کرد، بلکه زمینه‌ساز ایجاد دانش فنی پایدار و قابل توسعه‌ای در سطح ملی شد.

خضرایی با بیان اینکه اجرای این پروژه نزدیک به هفت سال زمان برده و اکنون به مرحله بهره‌برداری رسیده است، از مراحل ثبت آن به‌عنوان اختراع اختصاصی شرکت انتقال گاز ایران خبر داد.

وی تأکید کرد: سیستم کنترلی جدید که به کوشش مهندسان ایرانی ساخته شده، کاملاً بومی است و در هیچ کشور دیگری نمونه مشابه آن وجود ندارد، از این ‌رو قابلیت صادرات فناوری و حتی فروش دانش فنی به شرکت‌های توربین‌ساز خارجی را دارد. این دستاورد نه‌تنها یک موفقیت فنی، بلکه نشانه‌ای از توان مهندسی و خلاقیت نیروهای داخلی است.

نوسازی سیستم‌های کنترلی

مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران گفت: در ایستگاه پتاوه، چهار دستگاه توربین در مدار وجود دارد که سیستم کنترل جدید روی آنها نصب و با موفقیت راه‌اندازی شده است. در عین ‌حال در ایستگاه‌های دیگر نیز پروژه‌هایی برای نوسازی سیستم‌های کنترلی در حال انجام است که شامل تبدیل سیستم‌های قدیمی آنالوگ به سیستم‌های دیجیتال مدرن می‌شود. این اقدام‌ها گامی بزرگ در جهت افزایش بهره‌وری و به‌روزرسانی ایستگاه‌های تقویت فشار محسوب می‌شود.

خضرایی با اشاره به تجربه ارزشمند به‌دست‌آمده از این پروژه اظهار کرد: پیش از این، سیستم‌های کنترلی توربین‌های آمریکایی به‌صورت انحصاری در اختیار شرکت‌های سازنده بود و هیچ کشوری بدون پشتیبانی مستقیم آنها قادر به تغییر یا توسعه این سیستم‌ها نبود. امروز اما با تکیه بر توان کارشناسان و مهندسان صنعت گاز ایران، موفق شدیم ساختار نرم‌افزاری و سخت‌افزاری این فناوری را بازسازی کنیم و در نتیجه، از وابستگی کامل به خارج رهایی یابیم.

تأسیس منطقه 11 عملیات انتقال گاز ایران

وی درباره تأسیس منطقه 11 عملیات انتقال گاز ایران نیز گفت: هم‌اکنون محدوده جغرافیایی این منطقه عملیاتی در اختیار منطقه 6 است، اما با توجه به گستردگی و حجم فعالیت‌ها، عملیات تفکیک و ایجاد ساختار جدید در دست اجراست.

مدیرعامل شرکت انتقال گاز ایران هدف از تشکیل منطقه 11 عملیات انتقال گاز ایران را تسهیل مدیریت عملیاتی و تمرکز بر حوزه شرق کشور از جمله شهرهای سیستان‌ و بلوچستان، زاهدان و چابهار عنوان و اظهار کرد: ایجاد این منطقه جدید کمک می‌کند فرایندهای تعمیر، نگهداری و پشتیبانی، نزدیک‌تر و کارآمدتر انجام شود.

خضرایی تصریح کرد: اگرچه در حال حاضر بخشی از فعالیت‌های منطقه 11 زیر نظر منطقه 6 انجام می‌شود، اما با تکمیل زیرساخت‌ها و آماده‌سازی‌های لازم، مدیریت مستقل این منطقه به‌زودی محقق خواهد شد. این اقدام گامی دیگر در جهت چابک‌سازی ساختار شرکت انتقال گاز ایران و ارتقای سطح خدمات در مناطق عملیاتی شرق کشور است.