به گزارش نسیم اقتصاد، افزایش بی‌سابقه قیمت گوجه‌فرنگی و خیار در روزهای اخیر، زنگ خطر تازه‌ای برای سبد غذایی خانوارها به صدا درآورده است.
در شرایطی که نه بارندگی شدید و نه مشکلات معمول فصل، مانند گل‌آلود شدن زمین‌های کشاورزی یا اختلال در مسیرهای حمل‌ونقل، وجود داشته، جهش ناگهانی این دو محصول پرمصرف پرسش‌های جدی را درباره ریشه‌های این گرانی ایجاد کرده است.
 چرا گوجه کیلویی 69 هزار تومان و خیار 79 هزار تومان به فروش می‌رسد؟ چه عواملی پشت پرده این افزایش نجومی قرار دارد؟ آنچه مسلم است، روند صعودی قیمت‌ها دیگر تنها به چند قلم خاص محدود نیست و فشار مضاعفی را بر سفره بسیاری از خانوارها تحمیل کرده است. در این گزارش، به سراغ دلایل اصلی این نابسامانی و تأثیرات آن بر بازار و مصرف‌کنندگان می‌رویم.
صادرات، عامل اصلی جهش قیمت گوجه و خیار؟
اکبر یاوری، رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی در خصوص گرانی گوجه فرنگی و خیار به نسیم اقتصاد گفت: متأسفانه صادرات این محصولات همچنان ادامه دارد. ما بارها به جهاد کشاورزی اعلام کرده‌ایم که باید وضعیت گوجه‌فرنگی مدیریت شود، اما هنوز تغییری ایجاد نشده است. اکنون نیز با یک تغییر فصلی مواجه هستیم و تا آغاز برداشت گوجه بوشهر حدود بیست روز باقی مانده، بنابراین احتمالاً طی این مدت با مشکلاتی روبه‌رو خواهیم بود.
وی افزود: اکنون پاکستانی‌ها آمده‌اند و گوجه‌های ما را از سبز تا کاملاً رسیده برداشت کرده و به سمت پاکستان منتقل می‌کنند. در این میان، استان فارس تنها استانی بود که نیاز گوجه کل کشور را تأمین می‌کرد، اما گوجه این استان به شکل انبوه صادر شد.
20 روز پرچالش پیش‌روی بازار
یاوری ادامه داد: حالا تا زمان آغاز برداشت گوجه در بوشهر مدتی باقی مانده و در این فاصله با مشکل مواجه هستیم. پس از شروع برداشت گوجه بوشهر، تصور می‌کنم بازار روندی کاهشی و با ثبات پیدا کند. خیار هم از این قاعده مستثنی نیست و این محصول نیز صادر می‌شود.
افزایش قیمت میوه و صیفی‌جات در پی کاهش تولید
رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی در پاسخ به این پرسش که روند بازار میوه و صیفی‌جات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اظهار کرد: امسال میزان تولید واقعی محصولات نسبت به سال گذشته حدود 10 تا 15 درصد کاهش داشته است، اما به دلیل افزایش نهاده‌های کشاورزی، خشکسالی، قطعی برق و خروج اتباع، با رشد حدود 30 درصدی قیمت‌ها نسبت به سال گذشته مواجه شده‌ایم. در این میان، وزارت جهاد کشاورزی باید شرایط را مدیریت کند تا برای دهک‌های کم‌برخوردار مشکلی جدی ایجاد نشود.
به گفته وی در فصل زمستان تنوع میوه محدود است و بیشتر سیب، پرتقال و نارنگی در دسترس قرار دارد. بنابراین لازم است بازار به‌درستی مدیریت شود تا مردم بتوانند همین میوه‌های محدود را تأمین کنند.
یاوری متذکر شد: البته با وجود کاهش تولید، نیاز کشور تأمین می‌شود و حتی مازاد هم داریم، اما باید مراقب شرایط بازار بود تا اتفاقی ناخوشایند و غیرقابل پیش‌بینی رخ ندهد.
میدان میوه تحت کنترل؛ واسطه‌ها تاثیری در گرانی ندارند
رئیس اتحادیه بارفروشان در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه واسطه‌ها تا چه اندازه در گرانی میوه تأثیر دارند؟ خاطرنشان کرد: واسطه‌ها در میدان میوه و تره‌بار نقشی در گرانی میوه ندارند. این واسطه‌ها، واسطه‌های ضروری هستند و در میدان واسطه غیرضروری وجود ندارد. ما در میدان نرخ مصوب داریم و واسطه‌ها نمی‌توانند میوه را بالاتر از قیمت‌های تعیین‌شده عرضه کنند. نظارت‌ها برای کنترل قیمت باید از مبدا آغاز شود؛ یعنی از سرِ زمین. حلقه اصلی، مبدا است و نظارت نیز باید از همان‌جا شروع شود.
یاوری در پایان تاکید کرد: در سطح شهر نیز باید نظارت‌ها گسترده‌تر شود. به عبارت دیگر، حاشیه سود میوه‌فروشی‌های سطح شهر بین 30 تا 35 درصد است، اما متأسفانه برخی از این فروشگاه‌ها روی اجناس 100 تا 130 درصد سود می‌کشند. بنابراین نظارت قوی در سطح شهر نیز ضروری است.