به گزارش نسیم اقتصاد به نقل از ایران، بازار خودرو در هفته‌های اخیر بار دیگر با شوک قیمتی مواجه شده است. پس از ماه‌ها تعادل نسبی در معاملات، قیمت‌ها در تمامی بخش‌ها از خودروهای وارداتی تا مونتاژی و داخلی روند صعودی به خود گرفته‌اند. فعالان بازار از بازگشت واسطه‌ها خبر می‌دهند؛ نشانه‌ای از اینکه بازار دوباره به تنظیمات پیشین خود بازگشته و فاصله قیمت کارخانه و بازار آزاد در حال گسترش است.

بررسی‌های پلتفرم‌های آنلاین نشان می‌دهد برخی مدل‌های وارداتی در هفته‌های اخیر 500 میلیون تا یک میلیارد تومان افزایش قیمت داشته‌اند. مسیح فرزانه، کارشناس بازار خودرو، مبهم بودن وضعیت واردات در سال 1404 را عامل اصلی این جهش می‌داند و می‌گوید: «آمار رسمی از واردات 25 هزار خودرو سخن می‌گوید، اما این خودروها مربوط به ثبت سفارش‌های سال گذشته‌اند و عرضه تازه‌ای صورت نگرفته است.» محدودیت عرضه و رشد تقاضا باعث شده حتی خودروهای داخلی روند صعودی قیمت را تجربه کنند.

این کارشناس نوسانات ارزی را عامل دوم افزایش قیمت‌ها می‌داند و تأکید می‌کند که افزایش نرخ دلار، نسبت عرضه و تقاضا را کاملاً بر هم زده است. او درباره خودروهای پرتقاضایی مانند پژو 207، تارا و دنا می‌گوید: «فاصله قیمت کارخانه و بازار در این مدل‌ها همواره قابل توجه بوده و اکنون دوباره در حال گسترش است.»

از سوی دیگر، حذف شرط بلوکه پول در فروش‌های اخیر باعث شد موجی از ثبت‌نام‌ها ایجاد شود؛ این نشان می‌دهد مردم خودرو را به چشم کالای سرمایه‌ای نگاه می‌کنند. مسیح فرزانه استقبال مردم از این شرایط فروش را گواهی بر سرمایه‌ای باقی ماندن خودرو در ذهن جامعه می‌داند و می‌گوید: «برخی خودروسازان با هدف جذب نقدینگی اقدام به فروش‌هایی کرده‌اند که بیشتر شبیه خالی‌فروشی است تا فروش واقعی. با این حال، حضور گسترده مردم در این طرح‌ها نشان می‌دهد که خودرو هنوز کالای سرمایه‌ای محسوب می‌شود.»

عبدالله بابایی، کارشناس بازار خودرو، تأکید می‌کند که بازار خودرو دوباره از حالت مصرفی خارج شده و به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده است. او می‌گوید: «نوسانات ارز، مردم را به سمت خرید دارایی‌هایی مانند خودرو سوق داده است. حتی وقتی قیمت‌ها بالا باشد، تقاضا همچنان افزایش می‌یابد؛ زیرا خودرو در شرایط تورمی به نوعی سپر سرمایه‌ای تبدیل شده است.»

بابایی دلیل افزایش قیمت خودروهای داخلی و وارداتی را دو عامل اصلی می‌داند: «افزایش نرخ ارز و فاصله قابل توجه قیمت کارخانه تا بازار آزاد، انگیزه واسطه‌ها و دلالان را بار دیگر فعال کرده است. ثبات نرخ ارز برای چند ماه می‌تواند التهاب بازار را کاهش دهد، اما بی‌ثباتی ارزی و سردرگمی سرمایه‌گذاران بزرگ‌ترین تهدید برای ثبات بازار به شمار می‌رود.»

او می‌گوید: «افزایش قیمت خودروهای وارداتی عمدتاً ناشی از رشد نرخ ارز و محدودیت در تخصیص ارز و ترخیص خودروهاست، در حالی که افزایش قیمت خودروهای داخلی نیز به دلیل افزایش نرخ ارز و شکاف میان قیمت کارخانه و بازار رخ داده است.»

بازار خودرو در حال حاضر در وضعیتی شکننده قرار دارد؛ محدودیت عرضه، نوسانات ارزی و نگاه سرمایه‌ای مردم سه ضلع اصلی افزایش قیمت‌ها هستند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که رشد بازار خودرو آرام و خزنده باشد، اما مسیر افزایش قیمت‌ها ادامه خواهد یافت.